ΟΙ ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΣΙΑΣ

ΟΙ ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΣΙΑΣ

1 - ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Δεν θα πρωτοτυπήσω εάν κατ' αρχήν καλέσω τους αναγνώστας, προκειμένου να προσεγγίσουν παρομοίους εννοίας, να κενώσουν τον νού από τυχόν στερεότυπα:
Η πραγματική ουσία των πολεμικών τεχνών της Ανατολικής Ασίας ουδεμίαν σχέσιν έχει με τα γνωστά χολυγουντιανά και ταϊβανέζικα ευκολόπεπτα κινηματογραφικά θεάματα, που αναφέρονται εις αυτάς κατά τρόπον δεισιδαίμονα και επιφανειακόν[1].
Το αληθές νόημα της Ελληνικής Πολεμικής Αρετής, παρασάγγας απέχει από την κενόδοξη προπαγάνδα των διαφόρων συγχρόνων υπηρετών αλλοτρίων συνφερόντων, των δικτατόρων των παρελθουσών δεκαετιών και των συγχρόνων ΝΑΤΟικών "πολεμιστών", εκ του ασφαλούς της ηλεκτρονικής "κονσόλας" ελέγχου.
Ακόμα περισσότερον, χρειάζεται να απαλλαγούμε απο την δυϊστικήν κοσμοθέασιν των παντός είδους μονοθειστών:
Η αποδοχή του απολύτου των εννοιών, η αδυναμία να διακρίνωμε εις κάθε τι τα σπέρματα του αντιθέτου του, η αμετροέπεια της δυϊστικής σκέψεως, γεννά εις τον νούν αντιστρόφους ροπάς που ακινητοποιούν την Λογικήν Σκέψιν και την Εγρήγορσιν του Πνεύματος. Γεννόμενος έτσι ο άνθρωπος βορά τού αλόγου φόβου, καταλήγει να αντιμετωπίζη τον μέν Πόλεμο, ως απόλυτον δεινόν που -όντας απόλυτον- πρέπει να αποφευχθή πάση θυσία, αντιστοίχως δέ την Ειρήνην ως απόλυτον αγαθόν που -επίσης όντας απόλυτον- πρέπει να διατηρηθή, επίσης πάση θυσία.
Η έννοια όμως του "πάση θυσία", του "εις κάθε περίπτωσιν" -ως επίσης απόλυτος- δεν επιδέχεται προϋποθέσεων και γεννά σαθρά λογικά οικοδομήματα που με τη σειρά τους κρυσταλλοποιούνται εις αμφισβητησίμους κλίμακας αξιών.
Αξίζει π.χ. πράγματι η Ειρήνη μέχρι του σημείου που ένα έθνος θυσιάζει γι'αυτήν την Ελευθερίαν του; Θα προτιμούσατε να ζείτε στερημένοι απο τον έλεγχο του πώς θα ζείτε, ή θα διακυνδυνεύατε να ζήσετε λίγο, προκειμένου να ζήσετε κατά τάς επιλογάς σας;
Θα αποπειραθώ λοιπόν να επαναπροσδιορίσω τάς εννοίας του Πολέμου και της Ειρήνης, των Πολεμικών τεχνών της Ανατολικής Ασίας και της Ελληνικής Πολεμικής Αρετής, δια μέσου μιας συντομωτάτου ανασκοπήσεως της ιστορίας και του ιδεολογικού - θρησκευτικού τους υποβάθρου, υπό το πρίσμα της ολιστικής κοσμοθεάσεως του πολυθεϊστού ανθρώπου, κοσμοθεάσεως που δεν διαφοροποιείται ως προς τας θεμελιώδεις αρχάς της από τον Έλληνα εις τον Ασιάτην.
Τέλος θα δοκιμάσω να δείξω τι μπορεί να σημαίνει "Ελληνική Πολεμική Αρετή" εις την καθημερινότητά μας ως συγχρόνων Εθνικών Ελλήνων και πως, κάποιοι από εμάς, θα ηδυνάμεθα να αξιοποιήσωμε την παράδοσιν των Πολεμικών τεχνών της Ανατολικής Ασίας, την τόσο συγγενή -όπως θα δούμε- εις το Ελληνικόν Ηρωϊκόν Έθος, ως ένα επιπλέον μέσον δια να ζούμε κατά τα Ελληνικά ειοθώτα και νομιζόμενα.
2 - Η ΕΞΕΛΙΞΙΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ
Όπως δυνάμεθα να συνάγωμεν μελετώντες τα Ομηρικά Έπη, εις την Ελλάδαν της Ομηρικής Εποχής[2] oι αριστοκράται μάχονται μεταξύ των με κίνητρα τον πλούτον και την επικράτησιν, αλλα και την δόξαν και το κύρος του ήρωικού προστάτου της φυλής.
Υπό τας συνθήκας αυτάς επικρατεί ο ατομικός τρόπος του μάχεσθαι -οι αριστοκράται δεν είναι πολλοί- αι μάχαι διεξάγονται εις διεσπαρμένον μέτωπον συγκρούσεων, πρόκειται ουσιαστικώς δια πολλές ταυτόχρονες μονομαχίες.
Με παρόμοιον τρόπον του μάχεσθαι είναι φυσικόν τα πλέον διαδεδομένα όπλα να είναι το δόρυ, το ξίφος και η ασπίς και τα κύρια προστατευτικά του σώματος ο πήλος, ο κωδωνόσχημος θώραξ, αι περιχειρίδαι και αι περικνημήδαι, όλα μεγαλόσχημα, βαρέα και -σημειώσατέ το- με υψηλόν κατασκευαστικόν κόστος.
Επίσης, ως απόροια του ατομικώς μάχεσθαι, το Παγκράτιον -ως φαίνεται από τον Όμηρο αναφερόμενο μεταξύ των γνώσεων του Οδυσσέως- είναι ήδη πολύ ανεπτυγμένον, όχι ως απλό άθλημα όπως η πάλη, αλλά ως τέχνη του αόπλως μεν, αλλά δεινώς μάχεσθαι, όταν η ανάγκη το καλεί, όπως π.χ. εις την περίπτωσιν που ο μαχητής αφοπλίζεται, ή κατά την διεξαγωγήν καταδρομικής επιχειρήσεως όπου η κλαγγή των όπλων μπορεί να προδώσει τους καταδρομείς.
Έτσι το ζητούμενο από την πολεμικήν εκπαίδευσιν είναι η επίτευξις υψηλής δεξιοτεχνίας εις την ένοπλον και άοπλον σύγκρουσιν και η ανάπτυξις της δυνατότητος ατομικής πρωτοβουλίας κατά την μάχην.
Κατ' επέκτασιν απαιτείται ισοβία, σχεδόν καθημερινή, πολεμική εκπαίδευσις, και καλλιέργεια της σωματικής ρώμης καθώς και υψηλαί οικονομικαί δυνατότηται δια την απόκτησιν του εξοπλισμού.
Κατά συνέπειαν η διεξαγωγή των πολέμων παραμένει κυρίως ευθύνη των Αριστοκρατών.
Αριστοκράται πολεμισταί, συγγενείς συνήθως εξ' αίματος ή εξ' αγχιστείας, οργανώνονται εις αξιοκρατικώς ιεραρχημένας συντροφίας συνήθως με θρησκευτικόν και μυστηριακόν χαρακτήραν. Αναλαμβάνουν -με αντάλλαγμα την συντήρησίν τους- πρόμαχοι των ελευθέρων αγροτών - μελών της φυλής των οι οποίοι, όχι από φυγομαχία αλλά κατ' ανάγκην όπως συνάγεται από τα ανωτέρω, είναι στοιχειωδώς μόνον εκπαιδευμένοι και συμμετέχουν εις τας μάχας ως επικουρικοί συχνά με εκηβόλα κυρίως όπλα όπως το τόξον, το ακόντιον, η σφενδόνη.
Καθώς βαδίζωμεν προς την Κλασσικήν εποχήν επέρχεται η Αστικοποίησις και η ανάπτυξις των Τεχνών και του Εμπορίου. Οι Αγρόται καθώς και αι νέαι τάξεις των Τεχνιτών και των Εμπόρων αποκτούν οικονομικήν ευρωστίαν και η ανάπτυξις της τεχνολογίας μειώνει το κόστος παραγωγής των όπλων ενώ ταυτοχρόνως διασφαλίζει εις τους εργαζομένους περισσότερον ελεύθερον χρόνον καθιστώντας τους παραγωγικωτέρους. Δημιουργούνται λοιπόν αι αντικειμενικαί συνθήκαι δια να επωμισθούν αι λαϊκαί τάξεις μεγαλύτερον μέρος της ευθύνης διεξαγωγής των πολέμων.
Μολονότι οι πολίτες διαθέτουν τώρα χρήματα δια καλλίτερον εξοπλισμόν και χρόνον δια πληρεστέρα στρατιωτικήν εκπαίδευσιν, δεν είναι και πάλι δυνατόν να αποκτήσουν τας ατομικάς μαχητικάς ικανότητας των Αριστοκρατών, που διαθέτουν ακόμα περισσότερον χρόνον δια άσκησιν και χρήματα δια εξοπλισμόν.
Όντες όμως κατά πολύ πολυπληθέστεροι των Αριστοκρατών, αντισταθμίζουν το χαμηλώτερο επίπεδο των ατομικών μαχητικών ικανοτήτων και εξοπλισμού με υψηλάς ικανότητας δια συλλογικήν μαχητικήν προσπάθειαν, ικανότητας που απαιτούν πολύ λιγώτερον χρόνον και κόπον δια να αποκτηθούν και συντηρηθούν.
Έτσι αναπτύσσεται ο τρόπος του συλλογικώς μάχεσθαι, με ομαδικούς ελιγμούς Οπλιτών οι οποίοι -οπλισμένοι με την ελαφριά αλλά ανθεκτική Αργολική ασπίδα (το "Όπλον"), το δόρυ, το κοντό ελαφρύ ξίφος- εφαρμόζουν ως έν σώμα την τεχνικήν του ωθισμού.
Προκειμένου να είναι αποτελεσματική μία παρομοία μαχητική τεχνική, απαιτείται αφ' ενός τέλειος συντονισμός μεταξύ των συμμετεχόντων εις μίαν μονάδαν Οπλιτών -και αυτό επιτυγχάνεται με την εκπαίδευσιν εις τους ομαδικούς ελιγμούς- αλλα εξ' ίσου, αν όχι περισσότερον, απαιτείται "ομαδικό πνεύμα", "σύμπνοια", ο ιδιαίτερος ψυχικός εκείνος δεσμός μεταξύ συμπολεμιστών που αναπτύσσεται μέσω κοινής ζωής, εκπαιδεύσεως και προσπαθείας.
Θεσμοθετείται έτσι η στρατιωτική θητεία -την οποία παρεπιπτόντως οι πρόγονοί μας εθεώρουν υψίστην τιμήν-, προϋπόθεσιν δια το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι και δεν διενοούντο καν να απαλλάξουν από αυτήν κάποιον πολίτην επειδή ήτο καλλιτέχνης, επιστήμων, φιλόσοφος, πολιτικός, πρίγκηψ, ή απλά εύπορος επιχειρηματίας.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως είναι οι ίδιοι οι Αριστοκράται πολεμισταί που ευνόησαν -ίσως κατά φοράς και επέβαλλον- την στρατιωτικήν εκπαίδευσιν του λαού με τελικήν συνέπειαν τον σημαντικώτατον περιορισμόν εις τας Αριστοκρατίας, έως και κατάργησιν εις τας Δημοκρατίας, των ταξικών τους προνομίων.
Η αποποίησις αυτή απο τους Αριστοκράτας της ταξικής των αποκλειστικότητος αναπτύξεως μαχητικών ικανοτήτων -καθώς και η αντίστοιχος προθυμία των απλών πολιτών να θητεύουν στρατιωτικώς και να διακινδυνεύουν τη ζωή των- μαρτυρά μία ήδη ανεπτυγμένη φιλοπατρία, όπου η Πόλις είναι υπεράνω των όποιων ταξικών, ή συντεχνιακών συμφερόντων. Έν παρόμοιον έθος αναπτύσσεται μόνον εις κοινωνίας ανθρώπων νοημόνων, ελευθεροφρόνων και αξιοπρεπών.
Έτσι κοντά εις τας ήδη πολύ ανεπτυγμένας τέχνας του μονομαχείν -που ούτε αυταί θα παραμείνουν προνόμιον των αριστοκρατών- αναπτύσσονται και αι τέχναι του συλλογικώς μάχεσθαι από τούς απλούς στρατευομένους πολίτες.
Φαίνεται πως πρώτοι οι Σπαρτιάται συνειδητοποιούν την υπεροχή ενός στρατού μαχητών με συνδυασμένας τας ικανότητας του ατομικώς και συλλογικώς μάχεσθαι[3].
Προκειμένου να το επιτύχουν οργανώνονται εις μίαν κοινωνίαν στρατιωτικοποιημένην -και όχι μιλιταριστική όπως πολοί σύγχρονοι καλοθελητές τους προσάπτουν- όπου οι πάντες, πέραν της στρατιωτικής θητείας, ασκούνται ισοβίως και -σημειώσατέ το αυτό, έχει μεγάλην σημασίαν- παραλλήλως με τας ασχολίας της βιομερίμνης, εις το να μάχονται, συλλογικώς και ατομικώς.
"Απόψεις" ότι "η βιομέριμνα είχε αφεθεί εξ' ολοκλήρου εις τους Είλωτας και τας Γυναίκας, πέραν του ότι είναι συχνά κακόβουλαι, δεν ευσταθούν. Αι γυναίκαι της Σπάρτης υπεραμύνθησαν μόνες των της πόλεως και κατετρόπωσαν τους Τεγεάτας που επετέθησαν όταν οι άνδρες της Σπάρτης είχαν εκστρατεύσει αλλού. Τέτοιο επίτευγμα καταμαρτυρά γυναίκας που εκπαιδεύονταν στρατιωτικώς.
Είναι ιστορικά καταγεγραμμένο ότι οι Σπαρτιάται Οπλίται συνεπικουρούντο από Είλωτας Ψιλούς, που με τον τρόπο αυτό κέρδιζαν προνόμια και τέλος την ελευθερία των.
Είναι επίσης ιστορικά καταγεγραμμένο ότι η αγωγή των παιδιών (αμφοτέρων των φύλων) περιελάμβανε, πέραν της στρατιωτικής εκπαιδεύσεως και την μαθητεία εις τας αγροτικάς και βιοτεχνικάς εργασίας, πράγμα που καταμαρτυρά την ενασχόλησιν των πολιτών της Σπάρτης με την βιομέριμνα.
Μπορούμε λοιπόν να ομιλώμεν δια πολεμικάς τέχνας εις την αρχαία Σπάρτη διότι, εφ' όσον οι άνθρωποι έχουν συμπεριλάβει εις τας καθημερινάς των ασχολίας την μαθητείαν εις τας τεχνικάς του μάχεσθαι, ανάγουν αυτήν την μαθητείαν εις στοιχείον του τρόπου ζωής των και, με αυτόν τον τρόπο, αυταί αύται αι τεχνικαί του μάχεσθαι αποκτούν προεκτάσεις εις τομείς τόσο πέραν της απλής φυσικής συγκρούσεως με τον αντίπαλον, ώστε να ανάγωνται εις Τέχνας, εν προκειμένω, λόγω του αντικειμένου τους, Πολεμικάς.
Την κοινωνικήν οργάνωσιν των Σπαρτιατών -και κατ' επέκτασιν την συστηματικήν εξάσκησιν των πολεμικών τεχνών από όλους τους πολίτες- θα υιοθετήσουν αργότερα και οι Ελευθερολάκωναι, καθώς και αι πόλεις που ίδρυσαν οι Δωριείς εις την Δυτικήν Κρήτην, ελάχιστα σήμερα γνωστές από τα ανεπαρκή και διάσπαρτα ιστορικά στοιχεία που γλύτωσαν την συστηματικήν καταστροφήν από τους χριστιανούς.
Αι υπόλοιπαι Ελληνικαί πόλεις (με τους Αργείους ως πρώτους διδάξαντας) περιορίζονται εις την ίδρυσιν των Επιλέκτων στρατευμάτων, μονάδων δηλαδή επαγγελματιών στρατιωτικών που η πόλις εξοπλίζει και μισθοδοτεί προκειμένου να ασχολούνται αποκλειστικώς με την στρατιωτικήν εκπαίδευσιν και να αναλαμβάνουν τας δυσκολωτέρας πολεμικάς αποστολάς. Εις καιρόν ειρήνης μάλιστα είναι σύνηθες αι πόλεις να ενοικιάζουν τας Επιλέκτους μονάδας των εις άλλας Ελληνικάς πόλεις ή εις βαρβάρους ηγεμόνας. Χαρακτηριστική η περίπτωσις των Μυρίων εις τα "Ελληνικά" του Ξενοφώντος.
Παρ' όλην την ύπαρξιν των επαγγελματιών στρατιωτικών, η συχνή πολεμική άσκησις ήτο διαδεδομένη εις τους πολίτας των Ελληνικών πόλεων που εσύχναζον ως γνωστόν εις τα γυμναστήρια και τας παλαίστρας.
Σήμερον είναι διάχυτος μία συγκεχυμένη άποψις τών κλασσικών αθλημάτων ως μη στοχευόντων εις την καλλιέργειαν μαχητικών ικανοτήτων. Το μέν Παγκράτιον, η Πυγμαχία, η Πάλη, το Ακόντιον αλλά και η Δισκοβολία, Σφαιροβολία και Σφυροβολία διαψεύδουν αυτομάτως εκ της φύσεώς των αυτήν την άποψιν. Το άλμα επί κοντώ ήτο μία τεχνική συνηθεστάτη κατά τας αιφνιδίους επιθέσεις εις τείχη.
Μολονότι δεν είναι ίσως ευρέως γνωστόν, εις τας παλαίστρας ησκούντο συστηματικώς και εις το Δόρυ, το Ξίφος και το Τόξο όπως προκύπτει από πολλάς γραπτάς μαρτυρίας[4].
Όσον αφορά τα "μή πολεμικά αθλήματα", από τας συμβουλάς περι σωματικής καλλιεργείας που δίδει ο Σωκράτης εις αγύμναστον νέον[5], φαίνεται πως οι Έλληνες εθεώρουν την σωματικήν ρώμην, ευκαμψίαν και ταχύτηταν που προσδίδουν όχι ως αυτοσκοπόν, αλλά ως προσόντα απαραίτητα δια την βελτίωσιν των μαχητικών ικανοτήτων.
Μπορούμε λοιπόν εν κατακλείδι να συμπεράνωμεν πως ένα από τα χαρακτηριστικά του τρόπου ζωής γενικώς των Ελλήνων ήτο η άσκησις εις τας πολεμικάς τέχνας -ασχέτως του γεγονότος ότι οι Λάκωνες και οι Δωριείς της Κρήτης έδιδον εις αυτάς περισσοτέραν βαρύτηταν- αι οποίαι όπως είπομεν, Τέχνες ούσες, δεν περιορίζονται εις το να καθιστούν τους θεράποντάς των ικανούς δια φυσικάς συγκρούσεις με αντιπάλους, αλλά στοχεύουν πολύ μακρύτερον, εις την καλλιέργειαν της Αρετής, της Πολεμικής Αρετής εν προκειμένω.
3 - ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΡΕΤΗ: ΤΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΝ, ΗΘΙΚΟΝ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΝ ΥΠΟΒΑΘΡΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ.
Μπορούμε να συνάγωμε τι εννόουν οι Έλληνες με τον όρον "Πολεμική Αρετή", αν γνωρίσωμεν τί εσήμαινε δι' αυτούς ο κατ' εξοχήν θεός της Πολεμικής Αρετής, ο κραταιός Αρης.
Ίσως η πληρεστέρα παρουσίασις της πραγματικής εικόνος που είχον οι πρόγονοί μας δια τον Αρη -και ταυτοχρόνως δια την ουσίαν της Πολεμικής Αρετής- γίνεται εις τον πανάρχαιον Ομηρικόν ύμνον "Εις Αρέαν":

ΑΡΕΣ ΥΠΕΡΜΕΝΕΤΑ, ΒΡΙΣΑΡΜΑΤΕ, ΧΡΥΣΕΟΠΗΛΙΞ,
ΟΒΡΙΜΟΘΥΜΕ, ΦΈΡΑΣΠΙ, ΠΟΛΙΣΣΟΕ, ΧΑΛΚΟΚΟΡΥΑΤΑ,
ΚΑΡΤΕΡΟΧΕΙΡ, ΑΜΩΓΗΤΕ, ΔΟΡΥΣΘΕΝΕΣ ΕΡΚΟΣ ΟΛΥΜΠΟΥ,
ΝΙΚΗΣ ΕΥΠΟΛΕΜΟΙΟ ΠΑΤΕΡ,
ΣΥΝΑΡΩΓΕ ΘΕΜΙΣΤΟΣ,
ΑΝΤΙΒΟΙΗΣΙ ΤΥΡΡΑΝΕ,
ΔΙΚΑΙΟΤΑΩΝ ΑΓΕ ΦΩΤΩΝ,
ΗΝΝΟΡΕΗΣ ΣΚΗΠΤΟΥΧΕ,
ΠΥΡΑΥΓΕΑ ΚΥΚΛΟΝ ΕΛΙΣΣΩΝ, ΑΙΘΕΡΟΣ ΕΠΑΤΑΠΟΡΟΙΣ ΕΝΙ ΤΕΙΡΕΣΣΙΝ,
ΕΝΘΑ ΣΕ ΠΟΛΟΙ ΖΑΦΛΕΓΕΕΣ ΤΡΙΤΑΤΗΝ ΥΠΕΡ ΑΝΤΥΓΟΣ ΑΙΕΝ ΕΧΟΥΣΙΝ.
ΚΛΗΘΙ ΒΡΟΤΩΝ ΕΠΙΚΟΥΡΕ,
ΔΟΤΗΡ ΕΥΘΑΡΣΕΟΣ ΗΒΗΣ,
ΠΡΗΥ' ΚΑΤΑΣΤΙΛΨΟΝ ΣΕΛΑΣ ΥΨΟΘΕΝ ΕΣ ΒΙΟΤΗΤΑ ΗΜΕΤΕΡΗΝ
ΚΑΙ ΚΑΡΤΟΣ ΑΡΗΙΟΝ ΩΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΙΜΗΝ
ΣΕΒΕΣΘΑΙ ΚΑΚΟΤΗΤΑ ΠΙΚΡΗΝ ΑΠ' ΕΜΟΙΟ ΚΑΡΡΗΝΟΥ
ΚΑΙ ΨΥΧΗΣ ΑΠΑΤΗΛΟΝ ΥΠΟΓΝΑΜΨΑΙ ΦΡΕΣΙΝ ΟΡΜΗΝ.
ΘΥΜΟΥ Τ' ΑΥ' ΜΕΝΟΣ ΟΞΥ ΚΑΤΕΙΣΧΕΜΕΝ, ΟΣ Μ' ΕΡΕΘΗΣΙΝ,
ΦΥΛΟΠΙΔΟΣ ΚΡΥΕΡΗΣ ΕΠΙΒΑΙΝΕΜΕΝ.
ΑΛΛΑ ΣΥ ΘΑΡΣΟΣ ΔΟΣ ΜΑΚΑΡ,
ΕΙΡΗΝΗΣ ΤΕ ΜΕΝΕΙΝ ΕΝ ΑΠΗΜΟΣΙ ΘΕΣΜΟΙΣ,
ΔΥΣΜΕΝΕΩΝ ΠΡΟΦΥΓΟΝΤΑ ΜΟΘΟΝ,
ΚΗΡΑΣ ΤΕ ΒΙΑΙΑΣ.

Βλέπωμε λοιπόν ότι από την Ομηρικήν εποχήν, ίσως και απο παλαιότερον οι Έλληνες έχουν επεξεργασθεί ένα σαφέστατο και πλήρες σύστημα αξιών που διέπει τον Πόλεμο, ένα σημαντικώτατον τομέαν της καθημερινής ζωής.
Τα κίνητρα αναπτύξεως της Πολεμικής Αρετής, τα καθήκοντα δηλαδή του Πολεμιστού είναι:
H προάσπισις των Ιερών και των Οσίων, του Πνευματικού Ολύμπου (... δορυσθενές έρκος Ολύμπου ... ) της ιδανικής δηλαδή ατομικής προσωπικότητος εις την οποίαν ο καθένας από εμάς προσβλέπει να εξελιχθεί και του ιδανικού έθνους εις το οποίον προσβλέπωμε, συνεργαζόμενοι από κοινού, να εξελιχθώμεν. Η γενναία προάσπισις της Ελευθερίας της Πατρίδος ( ... φέρασπι, - ως αντίθετο του ριψάσπιδος - πολισσόε ...) και κατ' επέκτασιν της ατομικής Ελευθερίας που διασφαλίζουν την προαναφερθείσα εξελικτικήν μας πορείαν ως άτομα και ως έθνος.
Η προάσπισις της Δικαιοσύνης (... συνάρωγε Θέμιστος ...) που διασφαλίζει την προαναφερθείσαν Ελευθερίαν , της Πατρίδος και την ατομική.
Η διασφάλισις της Ειρήνης (... Ειρήνης τε μένειν εν απήμοσι θεσμοίς ...) που αποτελεί πρόσφορο έδαφος δια την άνθησιν μεταξύ των άλλων της Δικαιοσύνης.
Αυτό πιθανόν φαίνεται οξύμωρον εκ πρώτης όψεως, όμως, η Ειρήνη διασφαλίζεται δια της ισχύος, όχι δια της υποταγής. Εάν "στρέψεις και την ετέραν παρειάν" να περιμένης και έτερον κόλαφον. Μόνον αποκρούων το κτύπημα ή -εφ' όσον δεν προλάβεις να το αποκρούσης- ανταποδίδωντάς το, έχεις σημαντικάς πιθανότητας να σταματήσης τας εχθροπραξίας.
Το αντίδοτον του Πολέμου λοιπόν είναι ο Πόλεμος, ο δίκαιος όμως Πόλεμος (...Νίκης ευπολέμοιο πάτερ ...), η Ειρήνη γεννάται από τόν (δίκαιον) Πόλεμο, δεν νοείται δίχως αυτόν κατά τον Ηράκλειτον του οποίου όλη η σκέψις εμφορείται από τον συμπαντικόν Νόμον Συνυπάρξεως των Αντιθέτων. Η ίδια ακριβώς έννοια εμπεριέχεται εις την προσφώνησιν του Αρεως ως "κυρίου των αντιθέσεων" (...αντιβίοισι τύραννε ...), πράγμα που καθίσταται καταφανέστερον από το ότι η προσφώνησις αυτή ακολουθεί τας προσφωνήσεις του Θεού ως "πατρός της νίκης εις δίκαιον πόλεμον" και "υποστηρικτού της Δικαιοσύνης".
Προκειμένου να ανταπεξέλθη ο Πολεμιστής εις τα ως άνω καθήκοντα είναι ανάγκη να καλλιεργήσει σειράν αρετών που καλούμεν "Πολεμικήν Αρετήν" εις το σύνολόν των: Χρειάζεται Γενναιότηταν (... ομβριμόθυμε ...ηνορέης σκηπτούχε ...), η οποία δεν συνεπάγεται ανυπαρξία φόβου, αλλά έλεγχον του -καθ' όλα φυσιολογικού άλλωστε- φόβου που εξαπατά την ψυχήν. (...και ψυχήν απατηλόν υπογνάμψαι φρεσίν ορμήν...).
Χρειάζεται ψυχικήν Γαλήνην, Ευγένειαν και Μεγαλοψυχίαν. Προκειμένου ο πολεμιστής να επέμβη καθοριστικά εις την διεξαγωγήν της μάχης που παγώνει το αίμα (...φυλόπιδος κρυερής επιβαιναίμεν...) αντιμετωπίζει τον αντίπαλον χωρίς κακίαν, (...σεύεσθαι κακότητα πικρήν απ' εμοίο καρήνου ...) χωρίς θυμόν, (.. θυμού τ' αυμένος οξύ κατισχέμεν, ος μ'ερέθησιν...) χωρίς εκδικητικότηταν και άχρηστον βίαν, αρκεί απλά η εξουδετέρωσίς του όχι ο αφανισμός του (...δυσμενέων προφυγόντα μόθον...).
Χρειάζεται πειθαρχίαν και αυτοπειθαρχίαν (...αγέ φωτών...).
Απαραίτητον υπόβαθρον των ανωτέρω ικανοτήτων είναι μεν η ανάπτυξις της σωματικής ρώμης και αντοχής (... καρτερόχειρ, αμόγητε ...) καθώς και της πολεμικής δεξιοτεχνίας (...βρισάρματε...) όμως αι όποιαι σωματικαί ανεπάρκειαι, όπως η κόπωσις, ο τραυματισμός, η ασθένεια, η αναπηρία, το γήρας, ή η, λόγω απειρίας, έλλειψις δεξιοτεχνίας μπορούν να αντισταθμισθούν από τον ίδιο τον πολεμικόν θεόν (...δοτήρ ευθαρσέος ήβης...) αρκεί ο πολεμιστής να γνωρίζη πως να του αφεθή και να καταληφθή από το μένος του (...πρηυ κατάστιλψον σέλας υψόθεν ες βιότητα ημετέρην ...).
Αυτήν ακριβώς την ικανότητα καταλήψεως από το θεϊκόν στοιχείον, την ικανότητα ενώσεως με αυτό, καλλιεργούν αφ' ενός μεν τα μυστήρια αφ' εταίρου δε η συστηματική ενασχόλησις με τας Τέχνας[6].
Όσον αφορά τα μυστήρια, ο Παυσανίας αναφέρει ανδρικά μυστήρια του Αρεως εις τας Γερόνθρας της Λακωνικής και επίσης είναι εν μέρει γνωσταί αι ιερουργίαι των ιερέων του Αρεως εις την Σπάρτην.
Όσον αφορά τας Τέχνας, μόλις κατεδείχθη ότι καί αι Πολεμικαί τοιαύται αποτελούν έναν δρόμον επιτεύξεως της ενώσεως με το θείον.
Η σημασία λοιπόν και το νόημα των πολεμικών τεχνών δια τους Έλληνας, εμπεριέχεται εξ' ολοκλήρου εις τους στίχους του ύμνου που με συντομίαν ανελύθη.
Εάν ερευνήσωμεν την μετέπειτα Ελληνικήν γραμματείαν[7], θα συναντήσωμεν κυρίως επεξεργασίας και προεκτάσεις της κοσμοθεάσεως και του κώδικος τιμής που περιγράφει ο ύμνος.
Η εναλλαγή Πολέμου και Ειρήνης -των αντιθέτων γενικώτερον- είναι συμπαντικός νόμος, φαινόμενον της καθημερινής ζωής, η ίδια η βιομέριμνα είναι μία μορφή πολέμου και η Πολεμική Αρετή είναι προσόν απαραίτητον δια την αντιμετώπισίν της.
Ταυτοχρόνως, η άσκησις είναι εργαλείον δια την βίωσιν του θείου και -ιδιαιτέρως η πολεμική άσκησις- εξοικειώνει τον ασκούμενον με τας εννοίας της ζωής και του θανάτου, εξουδετερώνοντας την πρόληψιν και τον φόβον.
Προτείνεται λοιπόν δίχως επιφύλαξιν η ενασχόλησις με τας πολεμικάς τέχνας εις τον σύγχρονον Έλληνα άνθρωπον που επιζητεί να συνεχίση την παράδοσιν των προγόνων του ...
4 - H ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΡΕΤΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟΝ ΕΛΛΑΔΑΝ
... Τίθεται όμως το ερώτημα, τί απέμεινεν σήμερον από την παράδοσιν των Ελληνικών πολεμικών τεχνών;
Πρίν αποπειραθώμεν μία απάντησιν θα είναι καλόν, μην αφήνοντες έτσι το παραμικρόν περιθώριον δια παρεξηγήσεις ή στρεβλώσεις, να συνοψίσωμεν επιγραμματικώς ότι έγινε ήδη καταφανές εις την προηγουμένην ενότηταν: Μία παράδοσις πολεμικών τεχνών αποτελεί σύστημα αρχών[8], ένα δυναμικόν σύστημα μαχητικών τεχνικών, φιλοσοφικών και θρησκευτικών αντιλήψεων, καθώς και ηθικών αξιών. Όλ' αυτά είναι αρρήκτως συνδεδεμένα μεταξύ των. Η διαδικασία εκμάθήσεως των μαχητικών τεχνικών αποτελεί μέσον βιώσεως των φιλοσοφικών και θρησκευτικών αντιλήψεων. Αι εμπεδωθείσαι δια του βιώματος φιλοσοφικαί και θρησκευτικαί αντιλήψεις οδηγούν εις την υιοθέτησιν ηθικών αξιών. Η εσωτερική πειθαρχία που απαιτεί η άσκησις εις τις μαχητικάς τεχνικάς βοηθά εις την εσωτερικήν εδραίωσιν των ηθικών αξιών. Τέλος το αξιόμαχον που κατακτάται με την πολεμική άσκησιν καθιστά τον μαχητήν αποτελεσματικώτερον εις την υπεράσπισιν των ηθικών αξιών όποτε η ανάγκη το καλεί.
Συμφώνως με τα ανωτέρω, αι τεχνικαί της πυγμαχίας και της πάλης, καθώς και του κλασσικού αθλητισμού που διεσώθησαν έως τας ημέρας μας, δεν αποτελούν παρά σπαράγματα της παραδόσεως των Ελληνικών πολεμικών τεχνών. Παρ' όλας τας κάποτε και ειλικρινείς προσπαθείας να ανασυσταθεί η παράδοσις από γραπτάς περιγραφάς και εικαστικάς εικονογραφήσεις[9], δεν λαμβάνεται υπ' όψιν -άλλοτε εσκεμμένως, άλλοτε απο άγνοιαν και σύγχισιν- ότι αι μαχητικαί τεχνικαί, αποκομέναι από το φιλοσοφικόν, θρησκευτικόν και ηθικόν σκέλος της παραδόσεως, όχι μόνον δεν οδηγούν εις την Πολεμικήν Αρετήν, αντιθέτως απομακρύνουν από αυτή μεταπίπτουσαι εις άλογον -αλλά δυστυχώς από τεχνικής απόψεως αποτελεσματικοτάτην- βίαν και έπαρσιν.
Καθίσταται λοιπόν καταφανές ότι, από την ιδίαν της την φύσιν, μία παράδοσις πολεμικών τεχνών δεν μπορεί παρά να είναι κυρίως προφορική και κυριώτατα βιωματική- όπως και τα μυστήρια. Προκειμένου μία προφορική και βιωματική παράδοσις να διασωθή, απαιτείται μία αδιάσπαστος μετάδοσις από την παλαιωτέραν εις την νεωτέραν γενεάν, από τους μυσταγωγούς εις τους μυουμένους, από τους διδασκάλους εις τους μαθητάς. Εάν η μετάδοσις διακοπεί, το ουσιαστικώτερον μέρος της παραδόσεως χάνεται, διότι παραδίδεται μόνον δια ζώσης, κατά την διάρκειαν της διδασκαλίας.
Έτσι, αι Ελληνικαί πολεμικαί τέχναι, είχον την τύχην των Ελληνικών Μυστηρίων. Οι Διδάσκαλοί των, όπως και οι Ιεροφάνται των μυστηρίων άλλωστε, εδιώχθησαν και εσφαγιάσθησαν από τους θλιβερούς όχλους των θεομανών που κατηύθυνον οι χριστιανοί "ιερείς" και μοναχοί. Η παράδοσίς των διεκόπη βιαίως και εχάθη. Οι αθλητικοί αγώνες -μεταξύ των οποίων και οι Ολυμπιακοί- καθώς και η λειτουργία των παλαιστρών και των γυμναστηρίων, απηγορεύθησαν από τον πανάθλιο «μεγάλο» Θεοδόσιο το 393 κ.χ[10], ως συστατικά μέρη της Ελληνικής «ειδωλολατρείας»[11].
Είναι απολύτως λογικόν το ότι οι χριστιανοί κατακτηταί επεδίωξαν να αποκόψουν τους κατακτηθέντας από τους Θεούς και την παράδοσίν των, ιδιεταίρως μάλιστα από τους Θεούς και το τμήμα εκείνο τις παραδόσεως που τους καθιστούσε ελευθερόφρωνας, αξιομάχους, αφόβους, νηφαλίους και, συνεπώς, επικινδύνους.
Ακόμα και εις τας ημέρας μας, η δικτατορεύουσα το Έθνος των Ελλήνων χριστιανορθόδοξος εκκλησία, μέσω του ασφυκτικού υπ' αυτής ελέγχου της παιδείας, αποπειράται να ενσταλάξη εις παίδας και παιδίσκας τας αρετάς των δούλων, την υποταγήν και τον φόβον. Τους διδάσκει ψοφοδεώς να "στρέφουν και την ετέραν παρειάν". Τους γαλουχεί με την δυιστικήν θεώρησιν του Κόσμου όπου ο Πόλεμος, από φυσικόν φαινόμενον μεταπίπτει εις αφύσικον συμφοράν ώστε εφ' όσον κάποιος μάχεται, να ταυτίζεται εξ' ορισμού και αποκλειστικώς με εκείνον που επιτίθεται εν' αδίκω. Η περίπτωσις διεξαγωγής πολέμου δικαίου προς υπεράσπισιν αξιών και συμφώνως με κάποιον κώδικα τιμής αποκλείεται. Εάν δέ, κάποιος μικρός μαθητής ξενισθεί από την αντίφασιν ότι π.χ. οι ισραηλίται νομάδαι που στοιχειώνουν τις ζοφερές σελίδες της ιουδαιοχριστιανικής "Βίβλου"[12] εμάχοντο, επιτιθέμενοι μάλιστα εις τους δυστυχείς Χανανναίους προκειμένου να τους αποσπάσουν τον τόπο τους, πιθανόν να του απαντηθή ότι των ισραηλιτών "πατέρων" αι ενέργειαι είναι ασυζητιτί "καθαγιασμέναι", δεδομένου ότι τας διέπραξαν κατόπιν εντολής του Γιαχβέ και προς δόξαν του[13]. Αυτός γνωρίζει πάντοτε καλλίτερον! Με το ίδιον σκεπτικόν άλλωστε ευλογήθησαν αι εθνοκτονίαι και γενοκτονίαι προς διάδοσι της χρισιανικής "πίστεως", αι αγριότηται των σταυροφοριών, και γενικώτερον των αποικιοκρατικών και ιμπεριαλιστικών πολέμων των τελευταίων 1500 χρόνων, εκ των οποίων όσους αι κατά χώρας χριστιανικαί εκκλησίαι δεν υπεκίνησαν αι ίδιαι, έσπευσαν να καλύψουν ιδεολογικώς.
Αι παιδικαί ψυχαί ευτυχώς αντιδρούν εις τας "διδαχάς" αυτού του είδους: Το αποτέλεσμά τους αναιρείται ως έναν βαθμόν, εν μέρει από την ανθρωπίνην φύσιν που και εμπεριέχει το ένστικτο της αυτοσυντηρήσεως αλλά και αυτομάτως ρέπει προς την λογικήν, εν μέρει από τα σπαράγματα αληθούς Εθνικής παιδείας που τα παιδιά δέχωνται χάρις εις την πρωτοβουλίαν κάποιων ενσυνειδήτων διδασκάλων, καθηγητών και γονέων, τέλος, εν μέρει από τας ιδίας τας εθνικάς μας ατταβιστικάς καταβολάς που επιβιώνουν εις την ψυχήν και τα κύτταρά μας[14].
Ως αποτέλεσμα αυτών των αντιρρόπων επηρεασμών, ο αποπροσανατολισμένος -και προς το παρόν εν δυνάμει μόνον Έλλην- μέσος πολίτης της σημερινής Ελλάδος αντιφάσκει και εδώ χωρίς να το γνωρίζει. Από την μίαν πλευράν, όποτε η ανάγκη το καλεί, επιδεικνύει μίαν ισχυράν Πολεμικήν Αρετήν, ακαλλιέργητον βεβαίως και πρωτόγονον, εις πολλά όμως σημεία με συγκινητικόν τρόπνο ανταξία εκείνης των Ελλήνων Προγόνων. Από την άλλην πλευράν όμως, συχνά αποδίδει εις τον Ευγενικόν Αρην ιδιότητας κτηνώδους, ανεγκεφάλου σφαγέως και θρασυδείλου φονέως αμάχων, ταυτίζων την Πολεμικήν Αρετήν με την βάρβαρον και υστερόβουλον επιθετικότηταν, εκχυδαΐζοντάς την έτσι ως "τσαμπουκά", τον οποίον -αναλόγως της εκάστοτε φύσεως και παιδείας του- υιοθετεί ως προτέρημα ή απορρίπτει ως μειονέκτημα[15].
Αραγε είναι δυνατόν να ανακτηθή η παράδοσις των Ελληνικών πολεμικών τεχνών, και μάλιστα εις τον βαθμό που αι τελευταίαι να αποτελούν έναν δρόμον δια την συστηματικήν καλλιέργειαν της Πολεμικής Αρετής;
Μία μέθοδος δια την ανάκτησιν χαμένων τμημάτων μίας πολιτισμικής παραδόσεως είναι η υιοθέτησις και βαθμιαία προσαρμογή και αφομοίωσις αντιστοίχων τμημάτων συγγενούς παραδόσεως.
Θα χρειασθή λοιπόν να εξετάσωμεν κατά πόσον συγγενής προς το Ελληνικόν πολεμικόν έθος είναι η παράδοσις -ομάς παραδόσεων μάλλον- των Πολεμικών τεχνών της Ανατολικής Ασίας.
5 - ΟΙ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΑΙ ΣΥΝΘΗΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΣΙΑΣ
Ο αναγνώστης θα παρετήρησε εις την 2αν ενότηταν -που εν συντομία πραγματεύεται την εξέλιξιν των Ελληνικών πολεμικών τεχνών- πόσον η εκάστοτε κοινωνική δομή και τεχνολογικόν επίπεδον των Ελληνικών κοινωνιών επηρεάζει τον χαρακτήρα των τρόπων του μάχεσθαι. Λόγω ευνοήτων περιοριστικών πλαισίων, παραλείψαμε έστω και να αναφερθώμεν εις άλλους παράγοντας που παίζουν ολιγώτερον καθοριστικόν αλλά καθόλου ασήμαντον ρόλον όπως, γεωγραφικόν και κλιματολογικόν περιβάλλον, ή ποίαι πρώται ύλαι κατασκευής όπλων είναι κυρίως διαθέσιμαι και εις τίνα βαθμόν [16].
Αναλογιζόμενοι τα ανωτέρω μπορούμε ήδη να προεξοφλήσωμεν τας σημαντικάς ομοιότητας, αλλά και τας σημαντικάς διαφοράς που θά ανακαλύψωμεν συγκρίνοντες την εξέλιξιν των πολεμικών τεχνών εντός του σχετικώς ομοιογενούς αρχαιο-Ελληνικού χώρου, με την εξέλιξιν των πολεμικών τεχνών εντός του ευρύτατου γεωπολιτικού φάσματος της Ανατολικής Ασίας.
Καθίσταται λοιπόν εμφανής η ανάγκη, προτού αναφερθώμεν καθ' αυτώ εις την εξέλιξιν των πολεμικών τεχνών της Ανατολικής Ασίας, να σκιαγραφήσωμεν περιληπτικώτατα τας γεωπολιτικάς συνθήκας εντός των οποίων η εξέλιξις αύτη επραγματώθη.
Η πολύ εκτεταμένη Ινδική χερσόνησος, παρέμεινεν επί χιλιετηρίδας κατακερματισμένη εις πολυαρίθμους μικράς ηγεμονίας. Οι πληθυσμοί γειτνιαζόντων κρατιδίων είναι συχνά εθνολογικώς συγγενέστατοι μεταξύ των και ομιλούν παρεμφερέστατα γλωσσικά ιδιώματα. Ευκρινείς εθνολογικαί και γλωσσικαί διαφοροποιήσεις παρατηρούνται εξαιρετικώς βαθμηδόν και όταν έχει διατρέξει κανείς μεγάλας αποστάσεις εντός της χερσονήσου. Η θρησκεία είναι κοινή, ο άκρως πολυθεϊστικός Ινδουισμός ο οποίος όμως θεσμοθετεί αυστηρότατα ταξικά στεγανά[17].
Η ομοιογένεια αύτη δεν εμποδίζει τα Ινδικά κρατίδια να ανταγωνίζονται, να ερίζουν, να πολεμούν μεταξύ των, να συνάπτουν και να διαλύουν συμμαχίας.
Εις αντίθεσιν με την σχετικώς ομοιογενήν από εθνολογικήν, αλλά κατακερματισμένην από πολιτικήν άποψιν Ινδικήν χερσόνησον, η αχανής Κινεζική Αυτοκρατορία επί χιλιετηρίδας κυβερνά ένα μωσαϊκόν λαών με σημαντικάς εθνολογικάς ομοιότητας αλλά και εξ' ίσου σημαντικάς εθνολογικάς διαφοράς: Χαν[18], Μογγόλοι, Μαντσού, Ουιγκούρ, είναι τα τέσσερα πολυαριθμώτερα εκ των, άνω των 56, ξεχωριστών εθνών που ο μέσος δυτικός γνωρίζει ως "Κινέζους". Τα περισσότερα μάλιστα από τα έθνη αυτά χωρίζονται περαιτέρω εις φύλα συχνά αρκετά διαφοροποιημένα. Εξ ίσου πολυποίκιλαι είναι και αι γλώσσαι και διάλεκτοι που μπορούν να είναι από παρόμοιαι έως παντελώς διαφορετικαί, με κοινήν μόνο την ιδεογράμματον γραφήν[19] ενώ η επίσημος γλώσσα της αυτοκρατορίας, η Μανδαρινική, είναι εις μεγάλον βαθμόν κατασκευασμένη από τους λογίους της.
Τα θρησκευτικά έθη παρουσιάζουν μίαν μεγαλυτέραν ομοιογένειαν, κυμαινόμενα -αναλόγως της πολιτισμικής πολυπλοκότητος του εκάστοτε έθνους- από τον φυσιολατρικόν ανιμισμόν και την λατρείαν των προγόνων έως συνθετωτέρας μορφάς πολυθεϊσμού.
Σημαντικόν ιστορικόν ρόλο παίζει η βαθμιαία συστηματοποίησις της πληθώρας αυτής των παρεμφερών πολυθεϊστικών εθών, εις μίαν ολιστικήν κοσμοθέασιν που, ενώ το γνωστικό της πεδίον περιλαμβάνει την φύσιν της Ψυχής και των Αθανάτων Θείων Προσωπικοτήτων, επικεντρώνεται κυρίως εις την βιωματικήν θεώρησιν των Πρώτων Αρχών του Αοιδίου Κόσμου. Πρόκειται δια την σχολή σκέψεως και ταυτοχρόνως πολυθεϊστικήν θρησκεία που έμεινε γνωστή ως "Ταό".
Ταυτοχρόνως, μεταξύ των ευπόρων κοινωνικών στρωμάτων βρίσκει έρισμα η σχολή σκέψεως του Κομφουκίου, η οποία εστιάζεται κυρίως εις την -πάντοτε ολιστικήν- θέασιν της οργανωμένης ανθρωπίνου κοινωνίας την ομαλήν λειτουργίαν της οποίας θεωρεί προϋπόθεσιν και δρόμον επιτεύξεως της ψυχικής εξελίξεως. Επιδιώκει έτσι να διευκολύνη την κοινωνικήν λειτουργίαν με την επεξεργασίαν ενός λεπτομερεστάτου συστήματος ηθικών κανόνων, νόμων και πρωτοκόλλων συμπεριφοράς.
Επιπλέον σημαντικός παράγων είναι και η ειρηνική διάδοσις του Βουδισμού εις την Αυτοκρατορίαν και η κοσμοθέασις που προέκυψε απο τον συγκρητισμόν του με το Ταό,[20] γνωστή ως "Ch'an".
Η κοινωνική διαστρωμάτωσις παρατηρείται εις όλη την αυτοκρατορία, ολιγώτερον ή περισσότερον έντονος από περιοχής εις περιοχήν και από εποχής εις εποχήν. Τα ταξικά στεγανά όμως παρουσιάζονται συχνά χαλαρά[21] ώστε, η κοινωνική άνοδος να είναι, ως κάποιον βαθμόν, εφικτή εις τον οποιονδήποτε.
Η ιστορία μιάς κοινωνίας τόσον πολυσχιδούς είναι κατ' αναλογίαν συναρπαστική.
Οίκοι αριστοκρατών ανταγωνίζονται συνεχώς δια τον αυτοκρατορικόν θρόνον. Συχνά η διαμάχη αυτή επεκτείνεται και εις τα έθνη από τα οποία οι αναταγωνισταί οίκοι προέρχονται. Αχανής ούσα η Αυτοκρατορία διοικείται από έναν αναλόγως πολύπλοκον και υπερμεγέθην κρατικόν μηχανισμόν, του οποίου η ζωή χαρακτηρίζεται από παρασκηνιακήν δραστηριότηταν με πολυποίκιλα κίνητρα όπως η κοινωνική άνοδος, η απόκτησις εξουσίας και πλούτου, η προώθησις συμφερόντων εθνών, συντεχνιών, ιδεολογικών και κοινωνικών κινημάτων, μυστικών εταιρειών, οικογενειών. Φυλαί ατάκτων νομάδων, συμμορίαι παρανόμων, λυμαίνονται τας απομακρυσμένας πόλεις και χωρία, καθώς και τους -παρ' όλους τους κινδύνους- πολυσυχνάστους εμπορικούς δρόμους. Αι Αυτοκρατορικαί δυνάμεις της τάξεως δεν επαρκούν και οι απειλούμενοι από τους ληστάς συχνά χρειάζεται να φροντίσουν μόνοι δια την προστασία των.
Υποτελή έθνη εξεγείρονται και επιζητούν να αποσχισθούν από την Αυτοκρατορίαν. Τα γειτονικά της Κινεζικής Αυτοκρατορίας έθνη των Ιμαλαίων -Θιβέτ, Νεπάλ- και της Ινδοκίνας -Βιετνάμ, Σιάμ, Κορέα, Καμπότζη, Λάος- έχουν αναπτύξει κοινωνίας με απλούστερα μέν, αλλά παρόμοια κατά βάσιν χαρακτηριστικά.
Η Ιαπωνία, εις σχέσιν με τας άλλας χώρας της Ανατολικής Ασίας, παρουσιάζει τα εντελώς δικά της ενδιαφέροντα γνωρίσματα. Με εξαίρεσιν την μειονότηταν των καυκασίων Αϊνού που ζούν εις το βόρειον Χοκάϊντο και των, μάλλον Πολυνησιακής καταγωγής, κατοίκων της μικρής νήσου Οκινάβα και του αρχιπελάγους των μικροσκοπικών νήσσων Ρύου-Κύου, οι Ιάπωνες αποτελούν ένα ενιαίον έθνος, χαρακτηριζόμενον από "το όμαιμον, το ομόγλωσσον και το ομότροπον". Ως προς αυτό το τελευταίον, χαρακτηρίζεται από το Σίντο, την πολυθειστικήν εθνικήν θρησκείαν των Ιαπώνων, την εντυπωσιακώς ομοίαν με την Ελληνικήν. Η μετέπειτα διείσδυσις εις την Ιαπωνίαν του Βουδισμού, έχει -όπως και εις την Κίναν- ως κύριο αποτέλεσμα τον εξευγενισμό του τελευταίου εις Ζεν. Το Ζεν ως σχολή σκέψεως συνυπάρχει με την θρησκείαν του Σίντο και εμπλουτίζει περαιτέρω την Ιαπωνικήν πολυθεϊστικήν κοσμοθέασιν, η οποία αποτελεί έναν από τους βασικωτέρους διαμορφώνοντας την παραδοσιακήν Ιαπωνικήν κοινωνίαν παράγοντας.
Εις την παραδοσιακήν Ιαπωνίαν, πέραν της ανωτέρου αριστοκρατίας του Αυτοκρατορικού Οίκου, υπάρχουν τέσσερις τάξεις: Σαμουράϊ, Αγρότες, Τεχνίτες και Έμποροι.
Οι Σαμουράϊ, αριστοκράτες Πολεμισταί, είναι επιφορτισμένοι με την οργάνωσιν και ηγεσίαν της εθνικής αμύνης, την διοίκησιν της χώρας και την τήρησιν της εσωτερικής κοινωνικής τάξεως και γαλήνης. Επιπλέον είναι κυρίως αυτή η τάξη που μαζί με την Αυτοκρατορική αυλή επιδεικνύει ιδιεταίραν έφεσιν εις την καλλιέργειαν των Γραμμάτων, Επιστημών και Τεχνών μολονότι, καθ' όλην την Ιαπωνικήν Ιστορίαν, ουδείς απεκλείετο από κάποια μορφωτική βαθμίδα και ο αναλφαβητισμός ήτο εξαιρετικώς περιορισμένος. Οι Αγρόται αποτελούν την κυρίαν παραγωγικήν δύναμιν της χώρας και δι' αυτό η διοίκησις των Σαμουράϊ μέριμνά εις τας περιπτώσεις καταστροφής της εσοδείας ώστε να μην μένουν ποτέ ακτήμονες. Ο θεσμός της δουλοπαροικίας ήτο άγνωστος, όταν δε οι Ευρωπαίοι τον πρωτοπεριέγραψαν εις τους Ιάπωνας οι τελευταίοι τον έβρισκαν εξαιρετικώς ασύμφορον δια μίαν χώραν. Με παρόμοιον σκεπτικόν η διοίκησις των Σαμουράϊ διασφαλίζει από την πτώχευσιν και τους Τεχνίτας, που συμβάλουν εις την τεχνολογικήν ανάπτυξιν της χώρας και τους Εμπόρους, που δίδουν ζωήν εις την οικονομίαν. Η επαιτεία, η οικονομική εξαθλίωσις, η συστηματική εγληματικότης είναι φαινόμενα σπάνια εις την παραδοσιακήν Ιαπωνίαν, απαντώμενα κυρίως μεταξύ εκείνων που, συνεπεία κάποιας βαρυτάτου κοινωνική παραβάσεως ή ολιγωρίας, έχουν αποταχθεί από την κοινωνική των τάξιν και έχουν επιλέξει να συνεχίσουν να ζούν εκτός των κοινωνικών δομών[22].
Εξαιρουμένου του Αυτοκρατορικού Οίκου, τα ταξικά στεγανά είναι χαλαρά. Κατ' αρχήν, καμμία τάξις δεν θεωρείται ως επιτελούσα σημαντικώτερον των άλλων έργον. Έτσι αι τάσεις προς μετάταξιν είναι συνήθως προς την τάξιν των Σαμουράϊ, μάλλον ένεκα της ιδιεταίρας αίγλης που ο ηρωϊσμός φαίνεται να έχει δια τους ανθρώπους παντού εις τον κόσμο. Η προϋπόθεσις εισδοχής κάποιου εις την τάξιν των Σαμουράϊ είναι η επίδειξις πολεμικής ανδρείας. Αι ευκαιρίαι δια κάτι παρόμοιο είναι συχναί όπως θα γίνη σαφές. Αυτή η χαλαρά ταξική δόμησις εξισορροπείται από μίαν αυστηροτάτην ιεραρχικήν δόμησιν του Αυτοκρατορικού οίκου, των οικογενειών -μεγάλων ή μικρών- του διοικητικού μηχανισμού, των τοπικών αυτοδιοικήσεων, των ενόπλων σωμάτων, των επαγγελματικών συντεχνιών, των πάσης φύσεως δημοσίων και ιδιωτικών οργανισμών. Αι αυστηρά ιεραρχημέναι δομαί είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της Ιαπωνικής κοινωνίας. Το πόσον αξιοκρατικά είναι τα κριτήρια που διαμορφώνουν τας ιεραρχίας της Ιαπωνίας καταδεικνύεται από τον βαθύτατον σεβασμόν που τρέφουν δι' αυτάς οι ίδιοι οι Ιάπωνες, ένα έθνος ιδιαιτέρως υπερήφανον, ανδρείον και αξιοπρεπές.
Η χώρα δομείται εις μίαν ιεραρχίαν επικρατειών[23], αντίστοιχον με την ιεραρχίαν των Σαμουράϊ που τας διοικούν. Αι ένοπλαι δυνάμεις κατα επικράτειαν επανδρούνται από στρατευομένους Αγρότας, Τεχνίτας και Εμπόρους που διοικούνται από τους Σαμουράϊ. Έως και τας αρχές του +18ου κ.χ. αιώνος, οι εμφύλιοι ανταγωνισμοί έως και πόλεμοι μεταξύ των διαφόρων Ιαπωνικών επικρατιών είναι συχνώτατοι. Το μήλον της έριδος είναι συνήθως η θέσις του Shogun, δηλαδή του Σαμουράϊ με καθήκοντα ανωτάτου διοικητού όλων των Ιαπωνικών επικρατειών, που διορίζεται απ' ευθείας από τον Αυτοκρατορικόν Οίκον και λογοδοτεί μόνον εις αυτόν.
Φαίνεται εκ πρώτης όψεως παράδοξον το ότι παραλλήλως με τους εμφυλίους ανταγωνισμούς, που συχνά φθάνουν τας συγκρούσεις, η Ιαπωνία παρέμενε μία χώρα εξαιρετικώς ευνομουμένη, πολιτισμένη και προοδευμένη, εις επίπεδα που αι εκχριστιανισμέναι χώραι της Ευρώπης αδυνατούσαν -και ίσως ακόμα αδυνατούν- να προσεγγίσουν. Η απάντησις ευρίσκεται εις την φιλοπατρίαν και πειθαρχίαν των Ιαπώνων, απόρροιαι της εθνικής των Θρησκείας και κοσμοθεάσεως, του πολυθεϊστικού Σίντο. Από τα πρώτα ιστορικά των βήματα οι Ιάπωνες ανέπτυξαν ισχυράν εθνικήν συνείδησιν. Ο Αυτοκρατορικός Οίκος αποτελεί πάντα, δι' όλους τους αντιμαχομένους αλλήλους Ιάπωνες, τον σεβαστόν και απαραβίαστον ανώτατον ρυθμιστήν των πολιτικών και θρησκευτικών πραγμάτων του τόπου. Αυτή η απόλυτος, η υπεράνω εσωτερικών αντιθέσεων ισχύς, πηγάζει από το γεγονός ότι δι' όλους τους Ιάπωνες ο Αυτοκράτωρ τους -που κατάγεται απ' ευθείας από τους Θεούς της Ιαπωνίας- ενσαρκώνει αυτάς τοιαύτας τας ιδέας της πατρίδος και του έθνους. Την αλήθειαν των ανωτέρω τεκμηριώνει και το εντυπωσιακόν γεγονός ότι, ο ίδιος οίκος κατέχει τον Αυτοκρατορικόν θρόνον της Ιαπωνίας καθ' όλην την διάρκειαν της ιστορίας της!
Επιπλέον οι Ιάπωνες πειθαρχούν εις την γενικωτέραν κοινωνικήν -και όπως είδομεν αξιοκρατικήν- ιεραρχίαν, θεωρώντες την ως εξειδίκευσιν της ίδιας της Κοσμικής Δομής. Υπό την επήρειαν αυτών των παραγόντων, ακόμα και αι εμφύλιαι συγκρούσεις διεξάγωνται εντός των ορίων κάποιων συμβάσεων, κάποιου κώδικος τιμής, όπου το συμφέρον της πατρίδος τίθεται υπεράνω όλων. Ο πόλεμος εις την συνείδησιν του Ιάπωνος λαμβάνει έτσι τας αληθείς του διαστάσεις ως έν ακόμα στοιχείον της πραγματικότητος, ούτε "καλό", ούτε "κακό".
Θα κλείσωμεν την σκιαγράφησιν του πολυπλόκου χώρου εντός του οποίου εξελίχθησαν αι πολεμικαί τέχναι της Ανατολικής Ασίας υπενθυμίζοντες το εξαιρετικώς πολυποίκιλον των γεωγραφικών του συνθηκών, παράγοντα που τον καθιστά ακόμα πολυπλοκώτερο.
6- Η ΕΞΕΛΙΞΙΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΣΙΑΣ
Αν κάνωμεν μία πρώτην σύγκρισιν με την εξελικτικήν ιστορίαν των Ελληνικών πολεμικών τεχνών, κατά το διάστημα από τας παναρχαίους εποχάς των Ινδικών Επών και του Ι-Τσινγκ έως καί τον -3ο αιώνα κ.χ., ο χώρος που έχει να παρουσιάσει κάτι το εξαιρετικόν είναι μάλλον ο Ελληνικός.
Το εξαιρετικόν συνίσταται εις τας Ελληνικάς τακτικάς του συλλογικώς μάχεσθαι. Ήτο το είδος εκείνο της πειθαρχίας που κατ' ουσίαν πηγάζει από την σύμπνοια, το οποίον και κατέστησεν, κατά την κλασσικήν εποχήν, τας Ελληνικάς Οπλιτικάς τακτικάς ως τας λειτουργικωτέρας εις τον κόσμον. Πάντοτε εντός των τότε ιστορικών πλαισίων, παρομοία σύμπνοια μπορούσε να αναπτυχθεί μόνον μεταξύ των στρατευμένων πολιτών της Ελληνικής Πόλεως, λειτουργούσης είτε κατά το Αθηναϊκόν είτε κατά το Σπαρτιατικόν πρότυπον.
Την ίδια ακριβώς εποχήν, (-6ο έως -3ο αιώνα κ.χ.) ενώ η ανάπτυξις του ηρωικού, ατομικού τρόπου μάχεσθαι, φαίνεται συχνά αξιόλογος εις την Ανατολικήν Ασίαν, δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που να τεκμηριώνουν κάποιες ιδιεταίρως υψηλού επιπέδου συλλογικάς τακτικάς[24]. Πιθανώτατα αι μορφαί κοινωνικής οργανώσεως των εθνών εκείνων, τας εποχάς εκείνας, δεν ευνοούσαν κάτι παρόμοιο.
Καθώς βαδίζωμεν προς τον +5ο αιώνα κ.χ. αι πολεμικαί τέχναι της Ανατολικής Ασίας, που μέχρι τότε δεν διαφοροποιούνται από εκείνας του υπολοίπου κόσμου, θα ακολουθήσουν την ιδιαιτέραν πορείαν των. Πρίν παρακολουθήσωμεν αυτήν την πορείαν, αξίζει τον κόπον να αναλογισθώμεν την πιθανήν αντίστοιχον εξέλιξιν των πολεμικών τεχνών και της αντιλήψεως του πολέμου εις την Ελλάδαν και την υπόλοιπον Ευρώπην, άν η χριστιανική λαίλαψ[25] δεν είχε καταστρέψει το πολιτισμικόν πλαίσιον εντός του οποίου είχαν έως τότε αναπτυχθεί.
Μία από τας σημαντικές ειδοποιούς διαφοράς μεταξύ Ευρώπης και Εγγύος Ανατολής από την μίαν πλευράν και Ανατολικής Ασίας από την άλλην, είναι πως τα έθνη της τελευταίας διετήρησαν την γηγενή πολυθεϊστικήν των κοσμοθέασιν, παρ' όλας τας αποπείρας διεισδύσεως του χριστιανισμού και του ισλάμ[26]. Αυτό τους επέτρεψε, όταν η Ευρώπη και η Εγγύς της Ανατολή παρέπαιαν εντός του μεσαιωνικού ζόφου, να συνεχίσουν ακαταπαύστως να αναπτύσσουν και εκλεπτύνουν εις βαθμόν θαυμαστόν τα δικά τους πολιτιστικά επιτεύγματα, μεταξύ των οποίων περίοπτον θέσιν κατέχουν αι πολεμικαί τέχναι.
Τρία ήσαν τα κυριώτερα ρεύματα αναπτύξεως των τεχνών του πολέμου εις την Ανατολικήν Ασίαν:
Α) Αι Λαϊκαί πολεμικαί τέχναι.
Η ανάγκη των λαϊκών πληθυσμών να υπερασπίζονται συχνά μόνοι τα υπάρχοντα, τας εστίας, την ελευθερία και την αξιοπρέπειά των, μπορούσε να είναι απόρροια αρκετά διαφορετικών καταστάσεων.
Αλλοτε ο τακτικός στρατός δεν επήρκει δια την συνεχήν προστασίαν των διασπάρτων αγροτικών κοινοτήτων και των μακρών εμπορικών δρόμων από επιδρομείς, παρανόμους ή εχθρούς. Αυτή ήτο μία περίπτωσις συνηθεστάτη εις την Ινδίαν, την Κίναν και την Ινδοκίναν, ενώ σπανιώτερον επαρουσιάσθη ακόμα και εις την εν γένει ευνομουμένην Ιαπωνίαν εις ορισμένας περιόδους παρακμής.
Αλλοτε πάλι οι άνθρωποι ευρίσκονται υπό την κατοχήν εντοπίου τυρράνου ή ξένου εισβολέως, εις την καταπίεσιν του οποίου συχνά εξωθούνται να αντισταθούν πάση θυσία.
Ανεξαρτήτως των πρωταρχικών αιτίων, έπρεπε να μάθουν να μάχονται αποτελεσματικώς αγρόται, τεχνίται, έμποροι, άνθρωποι δηλαδή των οποίων αι βιοποριστικαί ασχολίαι δεν περιελάμβανον, υπό την στενήν ένοιαν, την πολεμικήν άσκησιν, η δέ υπ' αυτών κατοχή όπλων ήτο οικονομικώς δυσχερής -με εύλογον εξαίρεσιν τους εμπόρους και τους τεχνίτας των μετάλλων- κάποτε δε και παράνομος, όποτε εθεσμοθετείτο ως προνόμιον κάποιας τάξεως πολεμιστών ή κάποιων κατακτητών εισβολέων[27]. Υπό παρομοίας συνθήκας ανεπτύχθησαν αι λεγόμεναι "λαϊκαί" πολεμικαί τέχναι.
Πρώτοι διδάσκαλοι των λαϊκών τάξεων εις το μάχεσθαι, υπήρξαν έμπειροι πολεμισταί που εδίδαξαν είτε επ' αμοιβή παρεχομένη από τους διδασκομένους, είτε εμφορούμενοι από ιδεολογικά κίνητρα - όπως η δημιουργία λαϊκών εστιών αντιστάσεως εις ξένους ή εντοπίους τυρράνους, είτε κατ' εντολήν της κρατικής εξουσίας που αντιστάθμιζε έτσι την αδυναμίαν της να μεριμνήση επαρκώς δια την προστασίαν των λαϊκών πληθυσμών. Υπάρχει επίσης και η περίπτωσις της Ιαπωνίας που, με εξαίρεση ολίγας και συντόμους περιόδους της ιστορίας της, είχε
θεσμοθετήσει τα στρατεύματα εφέδρων, επανδρούμενα από τας λαϊκάς τάξεις, τα μέλη των οποίων εδέχοντο έτσι κατά τακτάς περιόδους συστηματικήν στρατιωτικήν εκπαίδευσιν από τους Σαμουράϊ[28]. Οι μαθηταί ηξιοποίουν με τον καλύτερον τρόπον τας τεχνικάς του -ατομικώς κυρίως- μάχεσθαι που τους εδιδάσκοντο, τας προσήρμοζον εις τας ιδιαιτερότητάς των, τας ανέπτυσσον περαιτέρω, εγένοντο διδάσκαλοι οι ίδιοι.
Δεν άργησαν έτσι να δημιουργηθούν λαϊκαί παραδόσεις μαχητικών τεχνικών που εδιδάσκοντο, εντός οικογενειακών και κοινοτικών πλαισίων, απο γενεάς εις γενεάν και ενεπλουτίζοντο, από την προσωπικήν έρευναν των ενασχολουμένων αλλά καί από την εισαγωγήν γνώσεων που αρκετοί απεκόμιζον μαθητεύοντες δια κάποιο διάστημα εις άλλην της τοπικής των παράδοσιν. Έδωσαν ιδιαιτέραν έμφασιν εις την ανάπτυξιν μεθόδων αόπλου πάλης αφ' ενός και αφ' ετέρου εις την ανάπτυξιν μεθόδων χρήσεως απλών καθημερινών αντικειμένων, κυρίως αγροτικών εργαλείων, ως όπλων εξ' ίσου αποτελεσματικών με τα ξίφη, τας λόγχας και τους πολεμικούς πελέκυς. Με τους τρόπους αυτούς αντεσταθμίζετο το δυσπρόσιτον των συμβατικών όπλων.
Β) Αι πολεμικαί τέχναι των Στοχαστικών Κοινοβίων
Δεν είναι σαφές πότε πρωτοϊδρύθησαν κοινόβια στοχαστών εις την Ανατολικήν Ασίαν. Ιστορικά στοιχεία μαρτυρούν την ύπαρξή των ήδη πρίν από τον 1ο αιώνα κ.χ. ένώ τον 4ο αιώνα κ.χ. έχουν πλέον ιδρυθεί πολλά αυτοδιοικούμενα κοινόβια από ιερείς, θεουργούς, στοχαστάς και μελετητάς του Ταό και του Ch'an -Βουδισμού εις την Κίναν και Ινδοκίναν, του Βορείου Βουδισμού εις το Θιβέτ και Νεπάλ, του Shinto και του Zen- Βουδισμού εις την Ιαπωνίαν.
Τα μέλη των συγκροτούνται εις κοινόβια με στόχους την από κοινού καλλιέργειαν της αρετής αλλά και την επικοδομητικήν ευρυτέραν κοινωνικήν συμβολήν. Παραλλήλως με την στοχαστικήν έρευναν[29] και την θεουργίαν, εις τα κοινόβια καλλιεργούνται αι επιστήμαι, αι τέχναι και τα γράμματα. Τα προϊόντα της ερεύνης των τα κοινόβια των διανοητών τα παρέχουν προς αξιοποίησιν από την οργανωμένην κοινωνίαν, της οποίας τας διεργασίας φροντίζουν να επηρεάζουν θετικώς διά ενεργητικών και ποικιλοτρόπων παρεμβάσεων[30].
Από τον 1ο κ.χ. αιώνα είχε αναφανεί και η ζωτική ανάγκη των μελών των κοινοβίων δια σωματικήν άσκησιν, δεδομένου ότι τα σώματά των κατεπονούντο ιδιεταίρως από τον διαλογισμόν, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της δια του βιώματος κοσμολογικής ερεύνης. Επιλέον, η ανάγκη της αυτοπροστασίας ίσχυε δια τα μέλη των κοινοβίων εις τον αυτόν βαθμόν και δια τους αυτούς λόγους που ίσχυε και δια τους λαϊκούς πληθυσμούς. Ως ανταπόκρισις εις την πρώτην ανάγκην, εμπνευσμένες ασκήσεις δια την επίτευξιν ψυχικής και σωματικής ευεξίας, γνωσταί σήμερον με τον γενικόν όρον Chi-kong[31] εισάγονται εις τα κοινόβια με πρώτον διδάξαντα τον Ινδόν διανοητήν Bodhidharma. Ως αναταπόκρισις εις την δευτέραν ανάγκην, αι πολεμικαί τέχναι αρχίζουν να διδάσκονται εις τα κοινόβια αρχικά από διδασκάλους του "έξω κόσμου" και εις πολύ μικρό διάστημα από διδασκάλους-μέλη των κοινοβίων.
Γρήγορα όμως η ανάπτυξις των πολεμικών τεχνών εντός των κοινοβίων, υφίσταται μιίαν σημαντικωτάτην διαφοροποίησιν εις σχέσιν με την αντίστοιχον των Λαϊκών πολεμικών τεχνών. Οι σοφοί διανοηταί -που αρχικώς τας αναπτύσσουν αποκλειστικώς δια την αυτοάμυνά των- δεν αργούν να ανακαλύψουν τας τεραστίας δυνατότητας που προσφέρουν ως βιωματικόν μέσον καλλιεργείας της ψυχής. Κατόπιν τούτου, ο συγκερασμός πολεμικών τεχνών και Chi-kong εις έν εργαλείον ψυχοσωματικής βελτιώσεως πραγματούται ταχέως. Μία παρομοία εξέλιξις ήτο αναμενόμενη εις έν παρόμοιον περιβάλλον. Αι πολεμικαί τέχναι των κοινοβίων ανάγονται έτσι βαθμηδόν εις δρόμον προς την αρετήν, ισότιμον με την στοχαστικήν έρευναν, τας επιστήμας, τα γράμματα, την ποίησιν, τας καλάς τέχνας, την μουσικήν.
Τα αδιαμφισβήτητα πρωτεία μεταξύ των Στοχασικών Κοινοβίων της Κινεζικής Αυτοκρατορίας, της Ινδοκίνας και των Ιμαλαίων εις την ανάπτυξιν των πολεμικών τεχνών κατέχουν τα δύο κοινόβια Shaolin, το Βόρειον εις την επαρχίαν Χο Ναν της Β. Κίνας και το Νότιον εις την επαρχίαν Φου Κιέν της Ν. Κίνας. Οι στοχασταί Shaolin παρατηρούν και καταγράφουν την έκφρασιν του πολέμου εντός της φύσεως. Πως μάχονται δια την επιβίωσή των διάφορα θηλαστικά, πτηνά, ερπετά και έντομα όπως η Τίγρις, η Γαλή, ο Πίθηκος, ο Γερανός, ο Αετός, ο Όφις, η Μάντις, αλλά και πλέον αφηρημένας φυσικάς εκφράσεις του πολέμου όπως, η θραύσις των δένδρων από τον δυνατόν άνεμον, η κίνησις μιάς κατολισθήσεως, η λείανσις των βράχων από το αενάως κινούμενον ύδωρ των ποταμών ή των κυμμάτων της θαλάσσης, η συνεχής μεταλλαγή των μορφών των νεφών υπό την επίδρασιν των ανέμων. Όλαι αυταί αι κινήσεις των όντων και στοιχείων της φύσεως μετουσιούνται εις κινήσεις του ανθρωπίνου σώματος, εις επιφόβους πολεμικάς τεχνικάς, αι οποίαι όμως είναι ταυτοχρόνως κατάλληλαι να λειτουργήσουν με τρόπον θεραπευτικόν και αυτοθεραπευτικόν κατά παθήσεων, ή ψυχαγωγικόν εις την δια της ιδίας κινήσεως βίωσιν της Αρμονίας. Η πληθώρα αυτή των ατομικών μαχητικών τεχνικών, αόπλων και ενόπλων, οργανώνεται εις πάμπολα συστήματα που συχνά φέρουν το όνομα του ζώου ή του φυσικού στοιχείου του οποίου την κίνησιν κυρίως μιμείται το σύστημα.
Εις την Ιαπωνίαν αι κοινότηται των Yamabushi[32] αναπτύσσουν μαχητικά συστήματα εξ' ίσου πλούσια και εκλεπτυσμένα με εκείνα των Shaolin, διδασκόμενοι κατά παρόμοιον τρόπον από την βαθυστόχαστον ενατένισιν της φύσεως.Περιορισμοί εις την χρήσιν των όπλων εις την περίπτωσιν των κοινοβίων συνήθως δεν υπάρχουν. Τα κοινόβια διαθέτουν κάποτε τα χρήματα, συχνώτερον όμως την τεχνογνωσίαν, τας πρώτας ύλας και τον εξοπλισμόν δια την κατασκευήν όπλων, ενώ αι αρχαί άλλοτε δεν επιθυμούν και άλλοτε δεν μπορούν να τα ελέγξουν ως προς την
οπλοκατοχήν. Έτσι δίδεται η ευκαιρία εις τους δημιουργικώτατους διανοητάς-πολεμιστάς να αναπτύξουν πάμπολους νέους τύπους όπλων, παραλλαγάς των συμβατικών -αλλά καί των χρησιμοποιουμένων ως όπλων καθημερινών αντικειμένων[33]- που μπορούν από το να αποκλίνουν ελάχιστα του αρχικού όπλου ή αντικειμένου, έως του να φαίνωνται παράδοξαι κατασκευαί. Αι αντίστοιχαι τεχνικαί χρήσεως όπλων είναι βεβαίως εξ' ίσου πολυποίκιλαι.
Γ) Αι τέχναι των Αριστοκρατών Πολεμιστών
Εξυπακούεται ότι ήδη πολύ πρίν την εμφάνισιν των δύο ρευμάτων που εξετάσαμε προηγουμένως, από πολύ προγενεστέρας ιστορικάς περιόδους, αι πολεμικαί τέχναι ανεπτύσοντο από τας κατά χώρας τάξεις των οποίων ο κοινωνικός ρόλος ήτο ακριβώς εκείνος του προμάχου της κοινότητος. Ως απόροια του κοινωνικού αυτού ρόλου, αι τάξεις αυταί ανέπτυξαν πολεμικήν παράδοσιν που υπαγόρευσε ένας αυστηρώτατος κώδιξ τιμής, ο οποίος με τη σειρά του είχε υπαγορευθεί από το συμφέρον της κοινότητος. Έτσι οι αριστοκράται πολεμισταί της Ανατολικής Ασίας, συχνά ενεφορούντο από αξίας εξαιρετικώς παρεμφερείς προς τας Ελληνικάς του ηρωϊσμού και της φιλοπατρίας.
Όταν αι τέχναι του πολέμου ήρχισαν να καλλιεργούνται συστηματικώς από τας λαϊκάς τάξεις και τους ιερείς και διανοητάς των κοινοβίων, οι αριστοκράται πολεμισταί -που, όπως είδαμε, υπήρξαν και οι πρώτοι διδάσκαλοι των άλλων δύο ρευμάτων- φυσικά δεν απετραβήχθησαν. Συνέχισαν να αναπτύσσουν τις ειδικάς των πολεμικάς τέχνας, και δεν εδίστασαν συχνά να καινοτομήσουν υιοθετώντες και περαιτέρω αναπτύσοντες τεχνικάς που οι πρώην μαθηταί των είχον ανακαλύψει. Δεδομένου μάλιστα ότι οι αριστοκράται αυτοί είχον συχνά έν υψηλότατον μορφωτικόν επίπεδον, ευκόλως συνέλαβον το νόημα του συγκερασμού της πολεμικής ασκήσεως με την ψυχικήν καλλιέργειαν -που είχον πρώτοι(;) εισάγει οι διανοηταί των κοινοβίων- και υιοθετήσαντες την άποψιν αυτήν, την ενεπλούτισαν και εξελέπτυναν περαιτέρω «εμβολιάζωντές» την με την ηρωικήν και φιλόπατριν παράδοσήν των. Τα ανωτέρω ισχύουν ιδιαιτέρως δια τους Ιάπωνας Σαμουράϊ που, δια της πολεμικής ασκήσεως προσήγγισαν τας ευγενεστέρας των εννοιών.
7 - Η ΑΤΡΑΠΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΙΣΤΟΥ: ΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΟΝ, ΗΘΙΚΟΝ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΝ ΥΠΟΒΑΘΡΟΝ ΤΩΝ ΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ.
Ανεξαρτήτως του έθνους εις το οποίον ανήκει ο θεράπων των πολεμικών τεχνών, της κοινωνικής του τάξεως, του ρεύματος -εκ των τριών προαναφερθέντων- εντός του οποίου μαθητεύει, επεκράτησε από αιώνων εις την Ανατολικήν Ασίαν ο όρος «ατραπός του πολεμιστού», ως αναφορά εις την κοσμοθέασιν που διέπει τας πολεμικάς τέχνας.
Ο όρος είναι κοινός διότι αναφέρεται εις κοσμοθέασιν ουσιαστικώς κοινήν ως προς τας θεμελιώδεις αρχάς της, εκείνην όλων των παναρχαίων φυσικών και -συνεπώς- πολυθεϊστικών παραδόσεων του πλανήτου.
Έτσι, είναι περισσότερα του ενός τα κείμενα της γραμματείας της Α. Ασίας, εις τα οποία θα ηδυνάμεθα να ανατρέξωμεν δια μίαν αντιπροσωπευτικήν περιγραφήν της «ατραπού του πολεμιστού». Επιλέξαμε το Ιαπωνικόν κείμενον Hagakure[34], που συνέγραψε ο Σαμουράϊ Yamamoto Tsunetomo το 1717 κ.χ., ως έν εκ των γνωστοτέρων.
Ο συγγραφεύς του Hagakure επισημαίνει πως, δια τα φθαρτά, που έχουν αρχή και τέλος, είναι το τέλος που έχει την υψίστην σημασίαν διότι, εν ωραίον τέλος μπορεί να μείνη αλησμόνητον εις τους επερχομένους και συνεπώς το φθαρτόν να αφήση έν άφθαρτον απείκασμα, ενώ έν ανάρμοστον τέλος μπορεί να επιφέρη την λήθην ακόμα και δια τα ωραιότερα των πρό του τέλους συμβάντων.
Η άνω αρχή ως ισχύουσα δια πάν το φθαρτόν ισχύει συνεπώς και δια την εκάστοτε ενσάρκωσιν. Το να παραμείνη εν άφθαρτον απείκασμα της εκάστοτε ενσαρκώσεως μετά το πέρας της, αποτελεί προϋπόθεσιν απαραίτητον προκειμένου η ενσάρκωσις να έχη ως αποτέλεσμα την περαιτέρω ψυχικήν εξέλιξιν.
Προκειμένου λοιπόν να διασφαλίση έναν αξιοπρεπήν και αξιομνημόνευτον θάνατον, ο πολεμιστής χρειάζεται να ενθυμείται ανελλιπώς ότι η παρούσα στιγμή πιθανόν να είναι και η τελευταία της ζωής του. Συνεπώς η κάθε πράξις του ενδέχεται να είναι και η υστάτη πράξις, η σηματοδοτούσα το τέλος. Επομένως ακόμα και η πλέον «πεζή» πράξις του πολεμιστού χρειάζεται να είναι μοναδική ως προς την δημιουργικότητά της και ταυτοχρόνως αξιοπρεπής, να γίνεται δηλαδή με με εστίασιν και αυτοπειθαρχίαν, ώστε ο πράττων να έχει πλήρην επίγνωσιν των συνεπειών της. Εφ' όσον αι προβλέψιμοι συνέπειαι μίας πράξεως είναι εις απόλυτον συμφωνίαν με τας αξίας του πράττοντος, ο τελευταίος εναρμονίζεται με την Ροήν του Κόσμου (το Tao).
Μολονότι αι πιθανότηται αιφνιδίου θανάτου είναι, προφανώς, ιδιαιτέρως αυξημέναι δια τον επαγγελματίαν πολεμιστήν εν καιρώ πολέμου, μακράν απέχουν του μηδενός και δια τον μη ενασχολούμενον με τα πολεμικά, ακόμα και εν καιρώ ειρήνης. Κατά συνέπειαν το, μόλις σκιαγραφηθέν, βασικόν σκεπτικόν του Hagakure αποτελεί γενικώς στάσιν ζωής. Η συστηματική άσκησις εις τα πολεμικά επιβάλει εις τον ασκούμενον, δι' ευνοήτους λόγους, την όξυνσιν της εστιάσεως και αυτοπειθαρχίας ώστε αι ποιότηται αύται να καθίστανται βαθμηδόν εγγενή χαρακτηριστικά της οιασδήποτε ενεργείας του ασκουμένου και όχι μόνον των αφοροσών την μάχην.
Αφήνωμε τον αναγνώστη να συγκρίνη τα ανωτέρω με τάς προτροπάς των Πυθαγορείων να είναι ο άνθρωπος συνεχώς διαυγής και εστιασμένος ώστε να μένη έτοιμος δια το καλύτερον και το χειρότερον που ενδέχεται να του προκύψη ανα πάσαν στιγμήν, των Στωϊκών να ζή «κατά δαίμονα εαυτού[35]» και «συν Θεοίς[36]», με το σκεπτικόν που οδήγησε τον Σωκράτην να επιλέξη τον θάνατον, τέλος, με το πασίγνωστον «Νούς υγιής εν σώματι υγιή».
Όσον δε αφορά «τας αξίας του πράττοντος», συμφώνως με το Hagakure « ... εάν επρόκειτο να περιγράψωμεν συνοπτικώς την σημασία της υπάρξεως του Σαμουράϊ, θα λέγαμε ότι η βάσις της είναι κατ' αρχήν η αφιέρωσις ψυχή τε και σώματι στον ηγεμόνα. Εάν δέ ερωτηθώμεν δια το τί άλλο απαιτείται πέραν της αφιερώσεως αυτής, θα απαντήσωμε 'να οπλισθή εσωτερικώς με ευφυίαν, φιλανθρωπίαν και θάρρος.' ... Η ευφυία δεν είναι άλλο από το να συζητή επί παντός με τους άλλους ανθρώπους. Αστείρευτος σοφία προκύπτει εξ' αυτού. Η φιλανθρωπία εξασκείται όταν μεριμνώμεν δια την ωφέλειαν των άλλων, απλούστατα συγκρινόμενοι με αυτούς και τοποθετώντες τους προ ημών. Θάρρος σημαίνει να σφίγγωμεν απλώς τους οδόντας και να προχωρώμεν αδιάφοροι δια τας αντιξοότητας ... ».
Θα διευκρινήσωμεν εδώ πως «...η αφιέρωσις ψυχή τε και σώματι στον ηγεμόνα...» ισοδυναμεί με την Ελληνική αφιέρωσιν ψυχή τε και σώματι εις την Πόλιν, δεδομένου ότι -όπως είδαμε προηγουμένως- ο ηγεμών εις την παραδοσιακήν Ιαπωνικήν κοινωνίαν έχει απαρνηθή τον εαυτόν του υπέρ της επικρατείας που του εδόθη να ηγεμονεύει, ενσαρκώνει εις την κυριολεξίαν το συλλογικό συμφέρον της κοινότητος.
Συγκρίνατε τας, κατά το Hagakure, αρετάς της ευφυίας, της φιλανθρωπίας και του θάρρους, με την Ελληνικήν αρετήν του ηρωισμού η οποία προϋποθέτει κοινωνικήν συμμετοχήν, υπέρ κοινότητος αυτοθυσίαν και στωϊκήν υπομονήν ένατι αντιξοοτήτων.
Εξ' όλων των ανωτέρω, δυνάμεθα αβιάστως να συμπεράνωμεν ότι η Ασιατική «Ατραπός του Πολεμιστού» ισοδυναμεί με το Ελληνικόν «Ηρωϊκώς διαβιείν».
8 - ΑΙ ΠΟΛΕΜΙΚΑΙ ΤΕΧΝΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟΝ ΕΛΛΑΔΑΝ
Tας τελευταίας τέσσαρας δεκαετίας, ο Δυτικός Ανθρωπος εστράφη με ενδιαφέρον προς τον πολιτισμόν της Α. Ασίας. Οι λόγοι δι' αυτό είναι ευνόητοι: ο Δυτικός βιώνει το εντονώτατον ψυχικόν κενόν που προξενεί η βίαιος αντικατάστασις των πατρώων παραδόσεων με την προς αυτάς ξένην, ασυμβίβαστον και εχθρικήν ιουδαιοχριστιανικήν. Η διελκυνστίδα μεταξύ παναρχαίων προγονικών καταβολών και δισχιλιετούς ιουδαιοχριστιανικής «παιδείας» οδηγεί συχνά εις αδράνειαν, ο άνθρωπος τείνει να εγκαταλείψη τον χριστιανισμόν που, δικαίως, βιώνει ως εχθρικόν προς την ιδίαν υπόστασιν, ταυτοχρόνως όμως εμποδίζεται από την παιδιόθεν χριστιανικήν παιδείαν να έλθη εις επαφήν με τα πάτρια, ώστε να πληρώση το κενόν που αφήνει η εγκατάλειψις τηε κοσμοθεάσεως με την οποίαν ανετράφη αρχικώς.
Η διέξοδος βρίσκεται εις την απόκτησιν του απαραιτήτου θάρρους, προκειμένου να εγκαταλειφθή μία παιδιόθεν ανατροφή πρός χάριν των αληθώς προγονικών παραδόσεων.
Πρόκειται όμως δια διαδικασίαν επίπονον δεδομένου ότι, αι αρχαίαι ευρωπαϊκαί παραδόσεις κατεστράφησαν βιαίως υπο των ιουδαιοχριστιανών και ανακτώνται μόνον διά της ανασύρσεως εκ των ερειπίων, ανασυνθέσεως εκ των σπαραγμάτων, αναβιώσεως εκ των μυχίων προγονικών μνημών. Προ παρομοίων δυσκολιών, καθίστανται συχνά θελκτικαί δια τον εθισμένον εις την κατανάλωσιν Δυτικόν αι εύκολαι λύσεις.
Οιαδήποτε εναλλακτική εις τον χριστιανισμόν κοσμοθέασις που εμφανίζεται να έχη, ή -σπανιώτερον- όντως έχει ολοκληρωμένην την μορφήν και την τεκμηρίωσιν. Εντός των πλαισίων αυτών εύρον απήχησιν αρχικώς τα πλείστα κοινωνικά και φιλοσοφικά -είτε κυριολεκτικώς είτε κατ' ευφημισμόν- ρεύματα που συνετάραξαν την εποχή μας και εν συνεχεία -αφού τα προηγούμενα απεγοήτευσαν- η στροφή προς μία υπερπληθώρα κοσμοθεασικών ρευμάτων εκ των οποίων, άλλα αποτελούν κενά επινοήματα τσαρλατάνων απομιμούμενα αρχαίας παραδόσεις -όπως τα διάφορα ρεύματα "new age"- και άλλα είναι πράγματι αρχαίαι παραδόσεις που έπεζησαν με ελαχίστους απωλείας των επιθέσεων των κοσμοπολιτικών θρησκειών -όπως αι παραδόσεις της Α.Ασίας-.
Η από πλευράς λοιπόν πολλών Δυτικών προσέγγισις διαφόρων Ασιατικών παραδόσεων πολεμικών τεχνών, αποτελεί επι μέρους περίπτωσιν του φαινομένου που μόλις περιεγράφη. Αυτό συνεπάγεται και την ανάλογον σύγχισιν, όσον αφορά το τί είναι αυθεντικό και τί όχι και εφ' όσον πρόκειται περί του αυθεντικού, εάν είναι ο Δυτικός που θα το αφομοιώση, προκειμένου να ανασκευάση κάποια οριστικώς απωλεσθέντα τμήματα της παραδόσεώς του, ή εάν θα αφομοιωθεί από αυτό, αλλοτριούμενος έτσι για μιά ακόμα φορά, υποκαθιστώντας εκ νέου την προγονικήν παράδοσιν με μίαν άλλην, υγιάν και αυθεντικήν έστω αλλά προσηρμοσμένη στο έθνος που την εγέννησε -όπως είναι άλλωστε φυσικό- και όχι στον Δυτικό που την υιοθετεί ως εύκολον τρόπον αμφισβητήσεως του κατακτητού του ιουδαιοχριστιανισμού.
Φυσική απόρροια των ανωτέρω είνι το γεγονός ότι οι τρόποι με τούς οποίους τας αντιλαμβάνονται και αντιμετωπίζουν τας Ασιατικάς πολεμικάς τέχνας οι άνθρωποι, είτε ενασχολούμενοι με αυτάς είτε όχι, καταλαμβάνει έν ευρύτατον φάσμα εις τας Δυτικάς χώρας μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η χώραν μας[37].
Η χριστιανορθόδοξος αντίληψις βρίσκεται εις την ακραίαν εκείνην περιοχήν του φάσματος την αντιστοιχούσαν εις την, από μίσος εμφορουμένη, πλήρην απόρριψιν. Ο αντιρητικός εις τας Πολεμικάς τέχνας της Ανατολικής Ασίας χριστιανορθόδοξος "λόγος[38]", που εκφορείται δια στόματος και γραφίδος επισήμων και ανεπισήμων απολογητών του ορθοδόξου ιερατείου, χαρακτηρίζεται από τόσην εμπάθειαν, κουτοπόνηρον παραπληροφόρησιν και βλακώδη σοφίσματα, ώστε να κινδυνεύη να συμπεράνη κανείς πως η άγνοια αποτελεί την κυρίαν αιτίαν γενεσιουργόν παρομοίου αθλιότητος. Μία προσεκτικωτέρα όμως θεώρησις της "επειχειρηματολογίας" των συγχρόνων "αγίων πατέρων" καθιστά καταφανές ότι, οι τελευταίοι γνωρίζουν το στοχαστικόν, θρησκευτικόν και ηθικόν υπόβαθρο των Πολεμικών τεχνών της Ανατολικής Ασίας τόσον καλώς ώστε να κατανοούν απολύτως πως, το ενασχολούμενον με αυτάς μέρος του "ποιμνίου" των "κινδυνεύει" να απαλαγή από το σύνολον των ηλιθίων προλήψεων, των αποτελουσών την χριστιανικήν κοσμοθέασιν, καθώς και να αναπτύξη και εδραιώση πνεύμα λογικόν, θαραλέον, ελεύθερον και αξιοπρεπές κατά πλήρην αντίθεσιν εις το προληπτικόν, φοβικόν, δουλοπρεπές και ενοχικόν που οι ίδιοι εμφυσούν.
Αλλη ευρέως διαδεδομένη "άποψις" περί πολεμικών τεχνών γενικώς -όχι μόνον εκείνων της Ανατολικής Ασίας- είναι αυτή που ευστόχως ονομάσθη "δημοσιογραφική", εκείνη η επιφανειακή και ευκολόπεπτος από τον μέσον τηλεθεατήν - καταναλωτήν, που αγνοεί παντελώς ή θεωρεί "άνευ σημασίας", "παρωχημένον", "ξεπερασμένον πλέον", το στοχαστικόν, θρησκευτικόν και ηθικόν υπόβαθρόν των. Υπό έν παρόμοιον πρίσμα αι πολεμικαί τέχναι υποβιβάζονται εις "σπόρ[39]" που θα αποφέρη την τηλεοπτικήν συγκίνησιν "ενός ακόμη χρυσού", εις θέαμα - εξωτικόν μάλιστα εάν η πολεμική τέχνη είναι Ασιατική - που διασκεδάζει[40], εις μέσον εντυπωσιασμού ή και εξασκήσεως βίας. Δυστυχώς είναι μία αντίληψις αρκετά διαδεδομένη και μεταξύ των ανθρώπων που σπουδάζουν και -χειρότερον- διδάσκουν τας πολεμικάς τέχνας.
Υπάρχει τέλος η αντιμετώπισις των Ασιατικών πολεμικών τεχνών ως αυτό που πράγματι είναι, ενός δηλαδή σημαντικωτάτου -άν και όχι μοναδικού- εργαλείου εκπαιδεύσεως και αναπτύξεως της ψυχής, με τα ευπρόσδεκτα παρελκόμενα της σωματικής, συναισθηματικής και νοητικής ευεξίας και αξιομάχου, ακόμη και κατά το βαθύτατον γήρας εφ' όσον βεβαίως ο μαχητής θα επιμείνη να ασκείται και τότε.
Η απλή υιοθέτησις πάντως αυτής της τρίτης απόψεως δεν αρκεί δια την εις το έπακρον εκμετάλλευσιν των δυνατοτήτων που παρέχει η ενασχόλησις με τας πολεμικάς τέχνας.
Πολλοί ενασχολούμενοι προσπαθούν να υιοθετήσουν την όλη πολιτισμική ταυτότητα (συνήθως Κινεζική ή Ιαπωνική) των τεχνών εις τας οποίας μαθητεύουν. Η υιοθέτησις ξένης παραδόσεως αποτελεί όπως είπαμε αλλοτρίωσιν. Ακόμα και όταν δεν πρόκειται δι' αθλίαν κοσμοπολιτικήν παράδοσιν[41], αλλά δια μίαν αξιολογότατον εθυικήν όπως αι προαναφερθείσαι, θυμίζει κάποιον που ενδύεται ένδυμα ωραίον έστω, όμως πολύ στενόχωρον ή ευρύχωρον δι' αυτόν. Έτσι αι ωφέλειαι από την πολεμικήν άσκησιν και την μελέτην της διεπούσης αυτήν κοσμοθεάσεως ελαχιστοποιούνται έως και αναιρούνται.
Αλλοι κατενόησαν το ανωτέρω και προσεπάθησαν να αφομοιώσουν την πολεμικήν τέχνην εις την παράδοσιν που θεωρούν ιδίαν, προς εμπλουτισμόν και εξυγίανσιν της τελευταίας. Όμως δυστυχώς, παρά τας ομολογουμένως εντίμους προθέσεις των, ηστόχησαν ως προς την παράδοσιν που εθεώρησαν ιδίαν. Παραπλανηθέντες από την επιβληθείσαν εις αυτούς χριστιανικήν παιδείαν, θεωρούν ως παράδοσίν των τον χριστιανισμόν τον οποίον νομίζουν φυσικήν συνέχειαν του Ελληνισμού ονομάζοντες εαυτούς άλλοτεν Έλληνας και άλλοτε Ρωμηούς. Την δέ αντικειμενικήν αδυναμίαν να συμβιβάσουν τα δύο τελευταία ερμηνεύουν ως «επι μέρους κακώς κείμενα της ρωμιωσύνης» επιδεχόμενα βελτίωσιν[42]. Πιστεύουν πως ο εμβολιασμός του ρωμαίικου έθους της μίζερης μοιρολατρείας με πολεμική αρετή ως εκείνη του Hagakure, θα αντισταθμίση με κάποιον μαγικόν τρόπον την επιταγή «στροφής και της εταίρας παρειάς». Ελπίζουν πως ο εμπλουτισμός του χριστιανισμού με Ελληνική Λογική και Ταοϊστικό Βίωμα θα τον αναγάγη από σκοταδιστικήν πρόληψιν εις «εσωτερισμόν», ότι και να εννοούν με αυτό το τελευταίον.
Έχομε και την τρίτη, και πολύ σπανιωτέραν προς το παρόν, περίπτωσιν των αφυπνισθέντων Ελλήνων, που κατανοώντες ότι η Ασιατική «Ατραπός του Πολεμιστού» και η Ελληνική Πολεμική Αρετή ταυτίζονται ως προς την ουσίαν, εργάζονται δια την αφομοίωσιν της πολεμικής τέχνης εις την οποίαν μαθητεύουν από την αληθή Ελληνική Παράδοσιν, συμβάλλοντες έτσι εις την ανάκτησιν των απωλεσθεισών Ελληνικών Πολεμικών Τεχνών.
Θα είναι χρήσιμον εμείς οι υπαγόμενοι εις την τρίτην αυτήν περίπτωσιν να έχωμε υπ' όψιν μας ότι, οι υπαγόμενοι εις τας δύο προηγουμένας είναι συνηθέστατα άνθρωποι εν μέρει πλανηθέντες ίσως, όμως έντιμοι, αγνοί και αξιόλογοι. Πολλοί είναι διδάσκαλοι με τεραστίαν πείραν, ικανοί να διδάξουν πάρα πολλά όχι μόνον στο επίπεδο της πολεμικής τεχνικής, αλλά και στο επίπεδο των προσωπικών αξιών του μαχητού, της στάσεώς του απέναντι στην ζωήν και τους άλλους ανθρώπους.
Ο συνειδητός Έλλην μαθητής των πολεμικών τεχνών καλείται να συνυπάρξη εις κλίμα αρμονικής συντροφικότητος με αυτούς τους συμπατριώτας του, αφ' ενός διδασκόμενος εξ αυτών πάν το αφομοιώσιμον από την παράδοσίν μας, αφ' ετέρου διδάσκοντάς τους με την στάσιν του εντός και εκτός των ιερών[43] χώρων πολεμικής ασκήσεως, τι σημαίνει εις την πράξιν να έχη κάποιος σύγχρονος Έλλην επιλέξη την επιστροφήν εις τα πάτρια ειοθώτα και νομιζόμενα.
Ας είναι ο Κραταιός Αρης και η Παλλάς Αθηνά οι κατ' εξοχήν διδάσκαλοι, αρωγοί και συμπολεμισταί μας εις αυτόν τον άθλον.

Οδυσσεύς Γιακουμάκης

[1] Ας μην συμπεριληφθή εις αυτά και η εξαιρετική ταινία του Ang Lee "Ο Τίγρης και ο Δράκος".
[2] Κατά πολύ - ως φαίνεται - προγενεστέρα του ιδίου του Ομήρου
[3] Ο Θράξ "Πελταστής" και ο Κρής "Τοξοβόλος" αποτελούν χαρακτηριστικάς ειδικότητας πολεμιστών όπου συνδυάζουν ατομικάς και συλλογικάς μαχητικάς τακτικάς. Βαθμηδόν υιοθετούνται από τους στρατούς όλων των Ελληνικών πόλεων.
[4] π.χ. Πλάτωνος "Πρωταγόρας".
[5] Ξενοφώντος "Απομνημονεύματα"
[6] Πλάτωνος "Ίων"
[7] Πλάτωνος "Νόμοι", "Πρωταγόρας", "Λάχης", Αριστοτέλης, Ξενοφώντος "Ελληνικά", Θουκυδίδου "Επιτάφειος Περικλέους", Ευριπίδου "Βελερεφόντης", "Αρχέλαος", Ηράκλειτος
[8] Κατ' αντίθεσιν με τα δογματικά συστήματα. Το δόγμα απαιτεί πάντα την ιδία εφαρμογήν, ανεξαρτήτως συνθηκών που καθιστούν την τελευταία εφικτήν ή ανέφικτον. Αντιθέτως, αι εφαρμογαί της αυτής αρχής είναι όσαι και αι περιπτώσεις εις τας οποίας η αρχή υπεισέρχεται, δηλάδή άπειραι. Το δόγμα είναι έν απολιθωμένον κατασκεύασμα του θνητού νοός. Η αρχή είναι μία ιδέα αιωνία και αυθύπαρκτος.
[9] Ο Ομηρος περιγράφει με λεπτομερείας εις την Ιλιάδαν τεχνικάς ενόπλου και αόπλου μονομαχίας. Συχνά κατατοπιστικαί είναι και απεικονήσεις επί αγγείων. Τεχνικάς του συλλογικώς μάχεσθαι θα δούμε πολλάκις να περιγράφουν ιστορικοί της Κλασσικής Εποχής.
[10] κοινής χρονολογήσεως
[11] Όντως ο γνήσιος αθλητισμός αποτελεί μέρος της λατρείας μας και είμεθα υπερήφανοι δι' αυτό. Τί έχει να αντιπαραθέση εις αυτό ο κυβερνών σήμερον χριστιανισμός; Μήπως την ασεβέστατον και ηλιθίαν παρωδίαν των δικών μας Ολυμπιακών αγώνων, αυτήν την απείρως κακού γούστου αποθέωσιν του πλαστικού «πολιτισμού» της παγκοσμιοποιήσεως και του βαρβάρου θεάματος;
[12] Κυρίως του "Δευτερονομίου" από το οποίον, παρεπιπτόντως, ήντλησε όλα τα περί πολέμου δόγματα η στρατιωτική σκέψις της νεωτέρας εκχριστιανισμένης Ευρώπης, και τα ανεμάσησε εις το "Σκέψεις περί του πολέμου" του Κλαούζεβιτς.
Αμφότερα τα αναγνώσματα συγκλονίζουν με την παντελήν απουσίαν οιουδήποτε κώδικος τιμής και σεβασμού εις τον άνθρωπον, τον πολιτισμόν και τη φύσιν. Ο αντίπαλος μετονομάζεται εις "εχθρόν" του οποίου, ο πολιτισμός πρέπει να καταστραφή, ο φυσικός πλούτος να καταληστευθή, οι άμαχοι να εξανδραποδισθούν.
Συγκρίνατε αυτήν τη σχολήν σκέψεως με εκείνην που εμφορεί το πανάρχαιο Κινεζικό σύγγραμα "Σουν Τσου: Η τέχνη του πολέμου". Η πρώτιστη μέριμνα του πολεμάρχου είναι ταχεία νίκη με ελαχιστοποίηση των απωλειών αμφοτέρων των πλευρών εις ανθρωπίνους ζωάς και φυσικούς πόρους, ενώ ο σεβασμός των αμάχων και των όποιων πολιτιστικών επιτευγμάτων είναι εκ των ουκ άνευ.
Αι όποιαι πολεμικαί αγριότηται -και ουδείς αμφισβητεί ότι έγιναν- της προχριαστιανικής εποχής, υστερούν, συχνά κατά πολύ, εις έντασιν και έκτασιν από εκείνας που ενεφόρισε η "θρησκεία της αγάπης". Η εγκληματική και άνανδρος αντίληψις του -ανωφέλου- πλήρους εκμηδενισμού του ηττημένου αντιπάλου, που πρωτοσυναντάται εις το ιουδαϊκόν "Δευτερονόμιον" είναι έν από τα "δώρα" του χριστιανισμού εις την ανθρώπινον σκέψιν.
[13] Αυτό αποτελεί προσωπικήν - και αλησμόνητον - εμπειρίαν του γράφοντος όταν εφοίτα εις την τετάρτην τάξιν του 39ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών, κατά το ακαδ. έτος 1965/66.
[14] Το λεγόμενον "Εθνικόν Συλλογικόν Ασυνείδητον". Να πρόκειται δια καταγραφάς εις την ψυχήν από προηγουμένους βίους; Δια προγονικάς εμπειρίας που μεταβιβάζονται γενετικώς; Καί δια τα δύο ομού; Η πραγματεία αυτού του τεραστίου θέματος βρίσκεται εκτός των πλαισίων του παρόντος άρθρου. Φαίνεται πάντως ότι ακόμα " ... η Ελληνική ψυχή ζεί μέσα μας αθέλητα κρυμμένη ..."
[15] Εμβολίμως εδώ, ας αναφερθούν και οι εξής προβληματισμοί: Εάν το έθνος μας είχε κατορθώσει να διατηρήση την πατρώαν θρησκείαν, σήμερα ποίο θα ήτο το ποσοστόν των νέων ανθρώπων που προ της στρατιωτικής θητείας φυγομαχούν με ποικίλους τρόπους και ταυτοχρόνως, ποία θα ήτο η αντιμετώπισις του στρατευομένου πολίτου από τον ίδιον τον Στρατόν ως οργανισμόν; Τί χαρακτήρα θα είχεν ο σύγχρονος Ελληνικός Στρατός εάν οι Έλληνες είχομεν διατηρήσει το έθος μας;
Αλλο έν θέμα πολύ εκτενές δια να το πραγματευθή το παρόν άρθρο. Ως αφετηρία δια περαιτέρω σκέψιν, ο αναγνώστης ας βρή τον «Όρκον των Αθηναίων Οπλιτών» και ας τον συγκρίνη με τον όρκον που δίδουν στρατευόμενοι οι νέοι της συγχρόνου Ελλάδος.
[16] Τον σημαντικώτερον πάντως εξ' όλων των παραγόντων, την Κοσμοθέασιν δηλαδή ενός έθνους ή ομάδος εθνών, ο οποίος επηρεάζει βαθύτατα τους εθνικούς τρόπους μάχεσθαι, αλλα καί επηρεάζεται εξ' ίσου βαθέως απ' αυτούς, επιδιώκει να πραγματεύεται το άρθρο εις το σύνολό του.
[17] Εις αντίθεσιν με άλλας πολυθεϊστικάς κοσμοθεάσεις, όπως η Ελληνική, αι οποίαι από την φύσιν των θεσμοθετούν δημοκρατικάς δομάς. Ακόμη και το αυστηρώς ιεραρχημένον -και δια τον λόγον αυτόν παρεξηγημένον- Σπαρτιατικόν πρότυπον, είναι ουσιαστικώς δημοκρατικόν, δεδομένου ότι η αυστηρά ιεράρχησις πραγματοποιείται με εξ' ίσου, αν όχι περισσότερον, αυστηρά αξιοκρατικά κριτήρια, ο φόρτος των καθηκόντων είναι ευθέως, άν όχι λογαριθμικώς, ανάλογος της ανόδου εις την ιεραρχία και -σπουδαιώτερον όλων- η Πόλις, λογίζεται ως ο υπέρτατος αποδέκτης των υπηρεσιών που ο κάθε πολίτης προσφέρει., είναι σημαντικωτέρα και του υψηλότερον ισταμένου ατόμου διότι δεν ταυτίζεται με κανένα άτομο αλλά με το σύνολο.
Ας διευκρινισθή ότι με το σχόλιον αυτό δεν προτίθεμαι εις το ελάχιστον να μειώσω, ή έστω να κρίνω, τον Ινδουισμόν εις το σημείον που η στεγανή ταξική διαστρωμάτωσις αποτελεί μέρος της κοσμοθεάσεώς του. Η κοσμοθέασις του κάθε έθνους -καθώς και αι οποίαι αναθεωρήσεις της που πραγματοποιεί το ίδιο το έθνος- ανταποκρίνεται με τον καλύτερον τρόπον εις τας ιδιεταιρότητάς του και τας εκάστοτε συνθήκας διαβιώσεώς του.
[18] Το πολυπληθέστερον έθνος της Κίνας.
[19] Μολονότι χρησιμοιούν όλοι τα ίδια ιδεογράμματα, απο την μίαν γλώσσνα εις την άλλην η χρήση τους αλλάζει τόσο, ώστε το ίδιο ιδεόγραμμα αντιστοιχεί εις διαφορετικάς λέξεις, Συχνά δε και εννοίας.
[20] Αντιθέτως με την αντίληψιν που επικρατεί εις τον σύγχρονον χριστιανικό κόσμον, ο Βουδισμός δεν είναι θρησκεία αλλα σχολή σκέψεως που πραγματεύεται κυρίως τους Κοσμικούς νόμους που διέπουν τον κύκλον των ενσαρκώσεων και τους τρόπους απαλλαγής απ' αυτόν. Εξ' ορισμού λοιπόν δεν έρχεται εις αντίθεσιν με την κοσμοθέασιν οιασδήποτε πολυθεϊστικής θρησκείας - την "πρώτην ύλην" του άλλωστε την ήντλησε από τον Ινδουισμό. Δια τον λόγον αυτό μπόρεσε να συνυπάρξη με τας πολυθεϊστικάς θρησκείας της Ανατολικής Ασίας και να επηρεασθή μάλιστα θετικώς απ' αυτάς. Αι εκδοχαί του Βουδισμού που προέκυψαν από συγκρητισμόν του με τον Θιβετανικόν πολυθεϊσμόν, το Ταό και τον Ιαπωνικόν πολυθεϊσμόν, δηλαδή αντιστοίχως ο Βόρειος Βουδισμός, το Ch'an και το Ζεν, έχουν πλέον αποβάλλει τον δυισμόν "Πνευματικού" και υλικού που συναντάται εις τον Ινδικόν ή Νότιον Βουδισμόν. Δια τον λόγον αυτόν, ο Βουδισμός της Ανατολική Ασίας δεν απαξιεί -όπως ο Νότιος Βουδισμός- τον Κόσμον ως "πλάνην" και έχει απαλλαγεί από απορρεούσας εκ παρομοίου αντικλήψεως αντιφυσικάς πρακτικάς όπως, η παραμέλησις του σώματος, ο αναχωρητισμός ή η αποχή από την χαράν της συνουσίας.
[21] Συχνά εξ' αιτείας της επιδράσεως του Ταό μιά και η εναρμόνισις με τους Κοσμικούς ρυθμούς που διδάσκει απελευθερώνει από κοινωνικούς φορμαλισμούς. Εις το σημείον αυτό μάλιστα η Σκέψις του Κομφουκίου φαίνεται να ανιτστρατεύεται το Ταό όμως, κατά την γνώμην του γράφοντος, μία προσεκτικωτέρα παρατήρησις οδηγεί εις το συμπέρασμα πως Ταό και Κομφουκιανισμός αλληλεπιδρούν εξισιροπητικώς και η συνισταμένη που προκύπτει είναι μάλλον αρμονική.
[22] Εις περίπτωσιν ποινής κοινωνικού εξοστρακισμού, οι παραδοσιακοί Ιάπωνες συνήθως προτιμούσαν να αυτοκτονήσουν τελετουργικώς. Με τον τρόπον αυτόν εξηγόραζον την χαμένην τιμή των, διεσφάλιζαν την υστεροφημία των και κυρίως την περαιτέρω ψυχική των εξέλιξιν, αξίας που ετοποθέτουν υπεράνω της ζωής - ή ακριβέστερον, της εμμονής εις την παρούσαν ενσάρκωσιν.
[23] Εις το σημείον αυτό ελπίζω να έχει γίνει πλέον σαφές ότι ο παραλληλισμός, από πολλούς δυτικούς ιστορικούς, της παραδοσιακής Ιαπωνίας με τας φεουδαρχίας της χριστιανικής Ευρώπης είναι τουλάχιστον αφελής.
[24] Αυτό δεν σημαίνει πως αι τακτικαί του συλλογικώς μάχεσθαι ήσαν άγνωσται εις την Ανατολικήν Ασίαν ή έστω, στοιχειωδώς μόνον ανεπτυγμέναι.
[25] Η συνολική αποτίμησις του ρόλου της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εις την εξέλιξιν του Ελληνικού και του Ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι εκτός πλαισίων του παρόντος άρθρου. Ανεξαρτήτως πάντως του θετικού ή αρνητικού μίας παρομοίου αποτιμήσεως, φαίνεται πως φιλοσοφία και γενικωτέρα κοσμοθέασις των Ελλήνων δεν έπαυσε, παρά την Ρωμαϊκήν κατοχήν, να αναπτύσσεται και να επηρεάζη βαθύτατα τα έθνη της Ευρώπης.
[26] Οι χριστιανοί ιεραπόστολοι ιδιαιτέρως, απετέλεσαν ανέκαθεν την «αιχμήν του δόρατος» του κατά της Α.Ασίας επεκτατισμού της Πορτογαλλίας, της Μ. Βρεττανίας καί -από τα μέσα του 19ου κ.χ. αιώνος- των Η.Π.Α. Μία ανάλυσις των λόγων που τα έθνη της Α.Ασίας δεν βρήκαν ποτέ τον χριστιανισμό ή το ισλάμ ελκυστικά, θα ευρίσκετο εκτός των πλαισίων του παρόντος άρθρου.
[27] Χαρακτηριστική είναι η περίπτωσις του προαναφερθέντος έθνους των κατοίκων της νήσσου Οκινάβα και του αρχιπελάγους των Ρύου-Κύου. Ευρέθησαν υποτελή εις την Κίνα από τον 13ο έως τον 14ο αιώνα κ.χ. Ενώθησαν από τον γηγενή βασιλέα Sho-Hashi τον 15ο αιώνακ.χ. Κατελήφθησαν τον 16ο αιώνα κ.χ. από τους Satsuma, οικογένεια Ιαπώνων Σαμουράϊ. Επί ολοκλήρους περιόδους ετέλουν υπό απαγόρευσιν κατοχής προσωπικών όπλων, από δέ τον 16ο αιώνα κ.χ. τους απηγορεύετο η οιαδήποτε πολεμική άσκησις. Έτσι ανέπτυξαν, υπο καθεστώς παρανομίας και με κύρια κίνητρα την φιλοπατρίαν και την αγάπην εις την Ελευθερίαν, πολεμικάς
τέχνας από τας πλέον εξεχούσας παγκοσμίως.
[28] Εξαίρεση του κανόνος οι πληθυσμοί της Οκινάβα, που εθεωρούντο ξένοι υπό κατοχήν.
[29] Αποφεύγω την χρήσιν του όρου "Φιλοσοφική έρευνα" που προϋποθέτει προσέγγισιν της Αληθείας μέσω θεωρημάτων εις τα οποία καταλήγωμε δια λογικών αποδείξεων εκκινώντες από αξιώματα. Παρομοία μεθοδολογία είναι αποκλειστική της Ελληνικής σκέψεως.
Με την άνω διαπίστωση δεν υπαινίσσωμαι κάποια "ανωτερότητα" του Ελληνικού πολιτισμού έναντι άλλων εξ' ίσου αξιολόγων. Μόνο την ιδιεταιρότητά του. Εάν δεχθώμε την Ενορατικήν, την Νοητικήν και την Βιωματικήν ως τας τρείς διαδικασίας σπουδής του Κόσμου, η Ελληνική σκέψις χρησιμοπίησε κυρίως -και όχι αποκλειστικώς- την Νοητικήν ενώ η σκέψις της ¶πω Ανατολής εχρησιμοποίησε -πάντα κυρίως και όχι αποκλειστικώς- την Βιωματικήν.
[30] Εις το σημείον αυτό μία μεγάλη παρεξήγησις επιζητεί διευκρίνησιν. Όι περισσότεροι δυτικοί συγγραφείς, αναφερόμενοι εις τα κοινόβια αυτά τα ονομάζουν "μονάς", τους δε συμμετέχοντας εις αυτά διανοητάς "μοναχούς" και "μοναχάς".
Ουδέν ανακριβέστερον τούτου, όμως οι περισσότροι δυτικοί συγγραφείς είναι χριστιανοί και ο πλέον καλοπροαίρετος εξ'αυτών, αδυνατεί να συλλάβη άλλο πλην του αναχωρητισμού κίνητρον δια την ίδρυσιν κοινοβίου. Εις την παρεξήγησιν συμβάλει και το γεγονός ότι μία -έστω όχι τόσο ακραία όσο η χριστιανική- μορφή αναχωρητισμού απαντάται όπως σημειώσαμε ως τάσις εις τον Νότιον Βουδισμόν. Όμως τα εν λόγω κοινόβια είναι κάθε άλλο παρά "αναχωρητικά".
Οι αναχωρηταί συγκροτούν κοινόβια -αποτελούμενα μάλιστα κατα τρόπον αφύσικον από άτομα αποκλειστικώς του αυτού φύλου- προκειμένου να αποκοπούν από την κοινωνίαν την οποία απαξιούν, διότι θεωρούν ότι τους αποσπά από την επαφήν με το θείον που κατ' αυτούς είναι εξωκοσμικόν. Αποπειρώμενοι να επικοινωνήσουν με κάτι εξωκοσμικόν, ομφαλοσκοπούν εις βαθμόν που να μήν επικοινωνούν ούτε και μεταξύ των εις το κοινόβιό των. Επιζητώντες την αποκοπήν από την κοινωνίαν αρνούνται να κάνουν την όποιαν κοινωνικήν προσφοράν όμως, έχωντες εξ' αντικειμένου ανάγκην την κοινωνικήν στήριξιν, "ελέω θεού" την απαιτούν ή την επαιτούν -αναλόγως των περιστάσεων. Η περίπτωσις των Βυζαντινών μονών είναι πλέον τόσον παροιμιώδης που απλώς θα την αναφέρωμεν δίχως να την περιγράψωμεν.
Είναι άδικον να συγχέωνται αι μοναί παρομοίων παρα φύσιν αλιτηρίων, με τα συνήθως υποδειγματικά κοινόβια ανθρώπων -και των δύο φύλων- υγιειών, φυσιολογικών και συχνά σοφών, εις τα οποία αναφερώμεθα εις το παρόν άρθρον και τα οποία σαφώς αποτελούσαν υγιειή κύτταρα του κοινωνικού συνόλου. Αι κοινότηται των Πυθαγορείων είναι ίσως το πλέον παρεμφερές είδος κοινωνικού οργανισμού που ενεφανίσθη εις τον Δυτικόν κόσμον.
[31] Μεταφράζεται ελευθέρως ως "Επεξεργασία της Ενεργείας". Αι ασκήσεις έχουν μελετηθεί κατά τρόπον σοφόν, ώστε να εκμεταλλεύονται το Ζωτικόν Ενεργειακόν Πεδίον που διατρέχει, διαπερνά και γονιμοποιεί τον Κόσμον, γνωστόν εις την Απω Ανατολή ως Chi, ενώ αι διάφοραι Ελληνικαί Φιλοσοφικαί σχολαί το ονομάζουν "Αμέριστον", "Έν", "Συνεχές", "Ποιούν" και η σύγχρονος Κβαντική Φυσική, "Στατικόν Πεδίον του Κενού".
Ενδιαφέρον στοιχείο ότι οι Πορφύριος και Ιάμβλιχος, εις τας "Περί Πυθαγορικού βίου" μονογραφίας των, αναφέρουν ότι ο Πυθαγόρας είχε επεξεργασθεί «χορευτικάς» ασκήσεις δια την επίτευξιν σωματικής ευεξίας, τας οποίας εξετέλει καθημερινώς.
[32] Μεταφράζεται ως "Ορεσίβιοι Πολεμιστές". Πρόκειται δια τους γνωστούς Ninja, των οποίων η άδικος φήμη ως αδιστάκτων και επιίφόβων δολοφόνων επί πληρωμή οφείλεται, εν μέρει, εις την ταυτισή των με κάποιους καιροσκόπους που, αφού εγκατέλειπαν τας κοινότητας, εχρησιμοποίουν με ανήθικον τρόπον την γνώσιν που είχαν αποκομίσει. Η κακή φήμη των Ninja σήμερον όμως, οφείλεται περισσότερον εις την βλακώδη παραφιλολογίαν του Holywood.
[33] Όπως π.χ. η βεντάλια, που μπορεί να χρησιμοποιηθή ως θανάσιμον όπλον.
[34] Μεταφράζεται ως «Κρυμμένο από τα φύλα» ή «ενδιαμέσως των φύλων» υπονοώντας μεταφορικώς ότι προκειμένου να ανακαλύψωμε την ουσία των πραγμάτων, χρειάζεται να εστιασθούμε εις το παρακείμενον του φαινομένου, το μή προφανές αλλ΄ εξ΄ ίσου πλησίον με το προφανές.
[35] Συμφώνως δηλαδή προς τα πιστεύω του και τας κλίσεις του
[36] Ικανός δηλαδή να τεκμηριώση λογικώς τας επιλογάς του ακόμα και ελεγχόμενος δι' αυτάς από τους ιδίους τους Θεούς.
[37] Συγκαταλέγεται μάλιστα εξ' αντικειμένου και ανέκαθεν, παρά τους ευσεβείς πόθους των χριαστιανορθοδόξων ρασοφόρων, εκείνων που κάποτε προτίμησαν «το τούρκικο φακιόλι από την παπικήν τιάραν» και σήμερα το «ορθόδοξο τόξο» των καταρημαγμένων και τεινόντων προς νέαν θεοκρατίαν, ανατολικοευρωπαϊκών καθεστώτων από την -αργά αλλά σαφώς- αφυπνιζομένην βαθμηδόν Δύσιν, η οποία τουλάχιστον έχει σαφώς και εμπράκτως πλέον διαχωρίσει τας εννοίας κράτους και εκκλησίας.
[38] Ζητώ συγνώμην δια το οξύμωρον του σχήματος.
[39] Ο όρος χρησιμοποιείται εις αντιδιαστολήν με τον όρον "άθλημα". Πιστεύω πως ο Αθλητισμός είναι σχεδόν λησμονημένος επί των ημερών μας.
[40] "Διασκέδασις" σημαίνει "διασκορπισμός" ήτοι απώλεια εστιάσεως, δηλαδή χαύνωσις. Κακώς συγχέεται με την "Ψυχαγωγίαν" που σημαίνει "εκπαίδευσις της ψυχής".
[41] Όπως ο χριστιανισμός ή το ισλάμ.
[42] Αυτή ακριβώς η σχιζοφρένεια ταλανίζει και αποδυναμώνει το έθνος επί των ημερών μας.
[43] Η Ιερότης τών χώρων κατοχυρούται από την εντιμότηταν των προθέσεων και μεθόδων που επιδεικνύουν οι ασκούμενοι -είτε διδάσκοντες είτε διδασκόμενοι- και όχι από το κατά πόσον οι ασκούμενοι -ιδίως οι διδάσκοντες- έχουν συνηδειτοποιήσει την ανάγκην επανελληνίσεως του έθνους μας.




  WebMaster : webmaster@tetraktys.org - ©1998-2010 ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ